CentOS

sistema operatiu

CentOS (Community ENTerprise Operating System) fou una distribució Linux amb suport a llarg termini, estable, segura, gratuïta i pensada per als servidors. Era un clon a nivell binari de la distribució GNU/Linux Red Hat Enterprise Linux (RHEL). Fou discontinuada en favor de CentOS Stream, d'alliberament continu.[1][2][3]

CentOS
Modifica el valor a Wikidata
Modifica el valor a Wikidata
Família de SOLinux Modifica el valor a Wikidata
Basat enRed Hat Enterprise Linux i CAOS Linux (en) Tradueix Modifica el valor a Wikidata
Versió inicial2002 Modifica el valor a Wikidata
Versió estable
9 (3 desembre 2021) Modifica el valor a Wikidata
LlicènciaGNU General Public License Modifica el valor a Wikidata
Característiques tècniques
Plataformax86_64, ARM i POWER8 (en) Tradueix Modifica el valor a Wikidata
IGUGNOME i KDE Modifica el valor a Wikidata
Mètode d'actualitzacióDNF i YUM Modifica el valor a Wikidata
Gestor de paquetsGestor de paquets RPM Modifica el valor a Wikidata
Més informació
Lloc webcentos.org (anglès) Modifica el valor a Wikidata
Stack ExchangeEtiqueta Modifica el valor a Wikidata
Seguiment d'errorsSeguiment d'errors Modifica el valor a Wikidata
Id. DistroWatchcentos Modifica el valor a Wikidata
Id. SubredditCentOS Modifica el valor a Wikidata
Id. Framalibrecentos Modifica el valor a Wikidata
Guia d'usuariGuia d'usuari Modifica el valor a Wikidata

Twitter (X): CentOS Youtube: UC-IoMrffK5xG1UI-skkTlcA Modifica el valor a Wikidata

CentOS Stream (en) Tradueix Modifica el valor a Wikidata

Història modifica

Fou fundada per Gregory Kurtzer i Rocky McGaugh,[4] llançada el març de 2004 i inicialment era compilada per voluntaris a partir del codi font alliberat per Red Hat.[2] El 2014, es va anunciar que CentOs passava a ser auspiciada per Red Hat, que en aquell moment ja mantenia el projecte Fedora.[1][5] El setembre de 2019, es va llançar CentOs 8.0, amb una nova versió, CentOS Stream, d'alliberament continu.[3] El desembre de 2020, Red Hat[a] va anunciar la fi del suport a CentOS per a finals de 2021, centrant el seu desenvolupament en CentOS Stream. CentOS Linux, era una reconstrucció de Red Hat Enterprise Linux (RHEL) mentre que l'actual succesora CentOS Stream, es llança amb anterioritat a RHEL. Essent el nou flux de desenvolupament: Primer es llança Fedora, posteriorment CentOS Stream i finalment RHEL.[6][7] El juny de 2023, Red Hat anuncià que el dipòsit de CentOS Stream esdevindria l'únic que de manera pública es permetria descarregar el codi font relacionat amb RHEL.[b][8][9]

Versions modifica

Versió CentOS Arquitectures RHEL CentOS data publicació RHEL data publicació
2 i386 2.1 14-05-2004[10] 17-05-2002[11]
3.1 i386, x86_64, ia64, s390, s390x 3 19-03-2004[12] 23-10-2003[11]
3.3 i386, x86-64, IA-64, s390, s390x 3.3 17-09-2004 03-09-2004
3.4 i386, x86-64, IA-64, s390, s390x 3.4 23-01-2005 12-12-2004
3.5 i386 3.5 10-06-2005[13] 18-05-2005
3.6 i386 3.6 01-11-2005[14] 28-09-2005
3.7 i386, x86_64, ia64, s390, s390x 3.7 11-04-2006[15] -
3.8 i386, x86_64 3.8 25-08-2006[16] -
3.9 i386, x86-64, IA-64, s390, s390x 3.9 26-07-2007[17] 15-06-2007
4 i386, x86-64, various 4 09-03-2005[18] 14-02-2005[19]
4.1 i386, ia64, s390 4.1 12-06-2005[20] 08-06-2005
4.2 i386, x86_64, ia64, s390, s390x, alpha 4.2 13-10-2005[21] 05-10-2005
4.3 i386, x86-64, ia64, s390, s390x 4.3 21-03-2006[22] 12-03-2006
4.4 i386, x86-64 4.4 30-08-2006[23] 10-08-2006
4.5 i386, x86_64, IA-64 4.5 17-05-2007[24] 01-05-2007
4.6 i386, x86_64, ia64, alpha, s390, s390x, ppc (beta), sparc (beta) 4.6 16-12-2007[25] 16-11-2007[26]
4.7 i386, x86_64 4.7 13-09-2008[27] 24-07-2008[28]
5 i386, x86_64 5 12-04-2007[29] 14-03-2007[30]
5.1 i386, x86_64 5.1 02-12-2007[31] 07-11-2007[32]
5.2 i386, x86_64 5.2 24-06-2008[33] 21-05-2008[34]
5.3 i386, x86_64 5.3 31-03-2009[35] 20-01-2009[36]
5.4 i386, x86-64 5.4 21-10-2009[37] 01-09-2009[38]
5.5 i386, x86-64 5.5 14-05-2010[39] 31-03-2010[40]
5.6 i386, x86-64 5.6 08-04-2011[41] 13-01-2011[42]
5.7 i386, x86-64 5.7 13-09-2011[43] 21-07-2011[44]
5.8 i386, x86-64 5.8 07-03-2012[45] 21-02-2012[46]
5.9 i386, x86-64 5.9 17-01-2013[47] 07-01-2013[48]
6 i386, x86-64 6 10-07-2011[49] 10-11-2010[50]
6.1 i386, x86-64 6.1 09-12-2011[51] 19-05-2011[52]
6.2 i386, x86-64 6.2 20-12-2011[53] 06-12-2011[54]
6.3 i386, x86-64 6.3 10-07-2012[55] 21-06-2012[56]
6.4 i386, x86-64 6.4 09-03-2013[57] 21-02-2013[58]
6.5 i386, x86-64 6.5 01-12-2013[59] 21-11-2013[60]
7.0-1406 x86-64[61][c] 7.0 07-07-2014[62] 10-06-2014[63]
8.0 8.0 ?-11-2019[5] ?-05-2019[64]

Treballs derivats modifica

Ús amb altres projectes modifica

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: CentOS
  • CentOS pot funcionar com BrandZ OS a OpenSolaris.
  • CentOS pot ser un host o guest en sistemes de màquina virtual com Xen.

Nota modifica

  1. Red Hat era propietat d'IBM.
  2. Es preveu que sigui més difícil que les forks no controlades per Red Hat proporcionin compilacions totalment compatibles amb les versions de RHEL.
  3. A Juliol 2014, hi ha un esforç continu per proporcionar imatges d'instal·lació per a i386, ARM i PowerPC també.[62]

Referències modifica

  1. 1,0 1,1 J.Pomeyrol. «Red Hat y CentOS unen fuerzas en favor de la innovación - MuyLinux». Muy Linux, 08-01-2014. [Consulta: 16 juny 2023].
  2. 2,0 2,1 «¿Qué es CentOS? Versiones CentOS y requisitos del sistema». Ionos, 30-01-2020. [Consulta: 16 juny 2023].
  3. 3,0 3,1 J.Pomeyrol. «Red Hat anuncia CentOS 8 y CentOS Stream, nueva 'rolling release' comunitaria - MuyLinux». Muy Linux, 24-09-2019. [Consulta: 15 juny 2023].
  4. J.Pomeyrol. «Rocky Linux, el 'fork' de RHEL del fundador de CentOS - MuyLinux». Muy Linux, 11-12-2020. [Consulta: 19 juny 2023].
  5. 5,0 5,1 J.Pomeyrol. «Red Hat desvela sus planes para CentOS - MuyLinux». Muy Linux, 28-03-2014. [Consulta: 14 juny 2023].
  6. «IBM's Red Hat Just Killed CentOS as we Know it: With CentOS Stream, Stability Goes out of the Door». It'sFoss, 09-12-2020. [Consulta: 14 juny 2023].
  7. Isaac. «CentOS Stream: qué es y lo que debes saber este nuevo modelo». Linux Adictos, 12-12-2020. [Consulta: 14 juny 2023].
  8. «Red Hat Now Limiting RHEL Sources To CentOS Stream». Phoronix, 21-06-2023. [Consulta: 22 juny 2023].
  9. J.Pomeyrol. «Red Hat restringe el acceso público al código de RHEL». Muy Linux, 22-06-2023. [Consulta: 23 juny 2023].
  10. John Newbigin. «CentOS-2 Final finally released», 14-05-2004.
  11. 11,0 11,1 Red Hat. «Red Hat Enterprise Linux Errata Support Policy».
  12. Lance. «CentOS 3.1 has now been released», 19-03-2004.
  13. Lance Davis. «[CentOS-announce CentOS 3.5 i386 is released]», 10-06-2005.
  14. Lance Davis. «[CentOS-announce CentOS 3.6 is released.]», 01-11-2005.
  15. CentOS Team. «CentOS 3.7 for all Architectures is released», 11-04-2006. Arxivat de l'original el 2011-07-25. [Consulta: 21 octubre 2008].
  16. CentOS Team. «CentOS 3.8 for i386 and x86_64 is released», 25-08-2006. Arxivat de l'original el 2011-07-25. [Consulta: 21 octubre 2008].
  17. CentOS Team. «CentOS 3.9 is released for i386 and x86_64», 26-07-2007. [Consulta: 21 octubre 2008].
  18. DistroWatch.com. «Distribution Release: CentOS 4», 09-03-2005.
  19. DistroWatch.com. «Distribution Release: Red Hat Enterprise Linux 4», 14-02-2005.
  20. Johnny Hughes. «[CentOS-announce CentOS 4 i386 - CentOS 4.1 i386 is available]», 12-06-2005.
  21. Johnny Hughes. «[CentOS-announce CentOS-4.2 is Released for i386, x86_64, ia64, s390, s390x and alpha architectures]», 13-10-2005.
  22. Johnny Hughes. «[CentOS-announce CentOS 4.3 is Released for i386, x86_64, and ia64]», 21-03-2006.
  23. Johnny Hughes. «[CentOS-announce CentOS 4.4 is released for i386 and x86_64]», 30-08-2006.
  24. Johnny Hughes. «[CentOS-announce CentOS 4.5 is released for i386, x86_64, and ia64]», 17-05-2007.
  25. DistroWatch.com. «Distribution Release: CentOS 4.6», 16-12-2007. [Consulta: 10 novembre 2008].
  26. DistroWatch.com. «Distribution Release: Red Hat Enterprise Linux 4.6», 16-11-2007. [Consulta: 10 novembre 2008].
  27. Johnny Hughes. «CentOS 4.7 is released for i386 and x86_64», 13-09-2008. [Consulta: 14 setembre 2008].
  28. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 4.7 GA Announcement», 24-07-2008. Arxivat de l'original el 2012-02-13. [Consulta: 22 novembre 2008].
  29. Karanbir Singh. «Release for CentOS-5 i386 and x86_64», 12-04-2007.
  30. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 5 Now Available», 15-03-2007. Arxivat de l'original el 2012-02-13.
  31. Karanbir Singh. «Release for CentOS-5.1 i386 and x86_64», 02-12-2007. [Consulta: 1r juny 2008].
  32. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 5.1 General Availability Announcement», 07-11-2007. Arxivat de l'original el 2012-02-13. [Consulta: 1r juny 2008].
  33. Karanbir Singh. «Release for CentOS-5.2 i386 and x86_64», 24-06-2008. [Consulta: 3 febrer 2009].
  34. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 5.2 General Availability Announcement», 21-05-2008. Arxivat de l'original el 2012-02-13.
  35. Karanbir Singh. «Release for CentOS-5.3 i386 and x86_64», 01-04-2009. Arxivat de l'original el 2012-02-13. [Consulta: 1r abril 2009].
  36. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 5.3 General Availability Announcement», 20-01-2009. Arxivat de l'original el 2012-02-13.
  37. Singh, Karanbir. «[CentOS-announce] Release for CentOS-5.4 i386 and x86_64». lists.centos.org, 21-10-2009.
  38. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 5.4 GA Announcement», 02-09-2009. Arxivat de l'original el 2012-02-13.
  39. Singh, Karanbir. «[CentOS-announce] Release for CentOS-5.5 i386 and x86_64». lists.centos.org, 14-05-2010. [Consulta: 15 maig 2010].
  40. Red Hat Enterprise Linux 5 (Tikanga) announcement mailing-list. «[rhelv5-announce] Red Hat Enterprise Linux 5.5 GA Announcement», 31-03-2010. Arxivat de l'original el 2012-02-13.
  41. «Release for CentOS-5.6 i386 and x86_64». [Consulta: 8 abril 2011].
  42. «Red Hat Enterprise Linux 5.6 Now Available». Arxivat de l'original el 2011-01-16. [Consulta: 23 març 2011].
  43. «Release for CentOS-5.7 i386 and x86_64», 13-09-2011.
  44. «Red Hat Enterprise Linux 5.7 Release Notes».
  45. «Release for CentOS-5.8 i386 and x86_64», 07-03-2012. [Consulta: 8 març 2012].
  46. «Red Hat Enterprise Linux 5.8 Release Notes».
  47. «Release for CentOS-5.9 i386 and x86_64», 17-01-2013. [Consulta: 17 gener 2013].
  48. «Red Hat Enterprise Linux 5.9 Release Notes». [Consulta: 7 gener 2013].
  49. «Release for CentOS-6.0 i386 and x86_64», 10-07-2011. [Consulta: 10 juliol 2011].
  50. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 6 Now Available», 10-11-2010.
  51. «Release for CentOS-6.1 i386 and x86_64», 09-12-2011. [Consulta: 9 desembre 2011].
  52. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Delivers Red Hat Enterprise Linux 6.1», 19-05-2011.
  53. «Release for CentOS-6.2 i386 and x86_64», 20-12-2011.
  54. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 6.2 Release Notes», 06-12-2011.
  55. «Release for CentOS-6.3 i386 and x86_64», 10-07-2012. [Consulta: 10 juliol 2012].
  56. Red Hat Enterprise Linux team. «Red Hat Enterprise Linux 6.3 Release Notes», 21-06-2012. [Consulta: 21 juny 2012].
  57. centos.org. «Release for CentOS-6.4 i386 and x86_64», 08-03-2013. [Consulta: 8 març 2013].
  58. Red Hat. «Red Hat Enterprise Linux 6.4 Release Notes», 21-02-2013. [Consulta: 21 febrer 2013].
  59. «Release for CentOS-6.5 i386 and x86_64». centos.org, 01-12-2013. [Consulta: 1r desembre 2013].
  60. Red Hat. «Red Hat Enterprise Linux 6.5 Release Notes», 21-11-2013. [Consulta: 21 novembre 2013].
  61. Access.redhat.com. «Are 32-bit applications supported in RHEL 7? - Red Hat Customer Portal», 17-12-2013. [Consulta: 20 juny 2014].
  62. 62,0 62,1 Karanbir Singh. «[CentOS-announce Release for CentOS-7 on x86_64]». centos.org, 07-07-2014. [Consulta: 7 juliol 2014].
  63. Red Hat. «Red Hat Enterprisse Linux 7 Release Note», 10-06-2014. [Consulta: 10 juny 2014].
  64. Medina, Eduardo. «Red Hat anuncia la disponibilidad de RHEL 8 - MuyLinux» (en castellà), 08-05-2019. [Consulta: 15 juny 2023].
  65. 65,0 65,1 Marijan, Bosko. «Rocky Linux vs. AlmaLinux {the Differences}». Phoenixnap, 23-11-2022. [Consulta: 12 juny 2023].