Àcid ribonucleic: diferència entre les revisions

Contingut suprimit Contingut afegit
m Corregit: complex. Pel contrari > complex. Al contrari
m Correcció tipogràfica: espais sobrants
Línia 41:
 
== Tipus d'ARN ==
L'ARN missatger és l'ARN que du informació des del ADN fins al [[ribosoma]], el lloc on es produeix la síntesi de proteïnes ([[traducció]]) a la cèl·lula.<ref name=The_Cell/> La seqüència codificada d'ARN missatger determina la seqüència d'[[aminoàcids]] en la proteïna que s'està sintetitzant. Tot i això, molts ARN no codifiquen [[proteïna]] (vora un 97% de la cadena no és transcriptora, en el cas de cèl·lules eucariotes) <ref>{{ref-publicació |autor=Mattick JS, Gagen MJ |article=The evolution of controlled multitasked gene networks: the role of introns and other noncoding RNAs in the development of complex organisms |publicació=Mol. Biol. Evol. |volum=18 |exemplar=9 |pàgines=1611–30 |data= 1 setembre 2001|pmid=11504843 |url=http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=11504843 }}</ref><ref>Mattick, J.S. (2001). “Noncoding RNAs: the architects of eukaryotic complexity”. ''EMBO Reports'', '''2'''(11), 986-991. {{ref-web |url=http://emboreports.npgjournals.com/cgi/content/full/2/11/986|títol=emboreports.npgjournals.com|arxiuurl=http://web.archive.org/web/20051227234650/http://emboreports.npgjournals.com/cgi/content/full/2/11/986|arxiudata=27 de desembre de 2005}}</ref><ref>Mattick, J.S. (2003). “Challenging the dogma: The hidden layer of non-protein-coding RNAs on complex organisms” ''Bioessays''. '''25''', 930-939. {{ref-web |url=http://www.imb-jena.de/jcb/journal_club/mattick2003.pdf|títol=PDF<!--Títol generat per bot-->}}</ref><ref>Mattick, J.S. (2004). “The hidden genetic program of complex organisms” ''Scientific American''. '''291'''(4), 30-37. {{ref-web |url=http://www.sciam.com/article.cfm?articleID=00045BB6-5D49-1150-902F83414B7F4945|títol=Enllaç<!--Títol generat per bot-->}}</ref>).
 
Aquests fragments que no codifiquen (anomenats [[ARN no codificant]]s o ncARN) poden ser codificats pels seus propis gens (gens ARN) però també poden derivar dels [[introns]] dels ARN missatgers.<ref name=transcriptome/> L'exemple més important de ARN no codificant és l'[[ARN de transferència]] (tARN) i l'[[ARN ribosòmic]] (rARN). Tots dos estan involucrats en la regulació de gens, el [[processament d'ARN]] i altres funcions.<ref name=Biochemistry>{{ref-llibre |autor=Berg JM, Tymoczko JL, Stryer L |títol= Biochemistry | edició=5a ed.|pàgines =118–19, 781–808 | editorial= WH Freeman and Company |any=2002 |isbn= 0-7167-4684-0 |oclc=179705944 48055706 59502128}}</ref> Certs ARN poden [[catalitzar]] reaccions químiques com per exemple tallar o unir altres ARN moleculars,<ref>{{ref-publicació | autor=Rossi JJ| article=Ribozyme diagnostics comes of age | publicació=Chemistry & Biology| any=2004| volum=11| exemplar=7| pàgines=894–95 | doi=10.1016/j.chembiol.2004.07.002 | pmid=15271347 | cognom=Rossi | nom=JJ}}</ref> o la catàlisi d'[[enllaços peptídics]] dels [[ribosomes]],<ref name=ribosome_activity/> anomenats [[ribozimes]].
Línia 68:
Alguns ARN modifiquen altres ARN. Els [[introns]] són desenganxats dels [[pre-ARNm]] pels [[espliceosomes]], que conetnen varis [[ARN nuclears petits]];<ref name=Biochemistry/> o bé podem trobar ribozimes que desenganxin aquests introns.<ref>{{ref-publicació |autor=Steitz TA, Steitz JA |article=A general two-metal-ion mechanism for catalytic RNA |publicació=Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. |volum=90 |exemplar=14 |pàgines=6498–502 |any=1993 |pmid=8341661 | doi = 10.1073/pnas.90.14.6498}}</ref>
 
També es pot modificar l'ARN mitjançant l'alteració dels seus nucleòtids; aquesta alteració és produïda per altres nucleòtids (A, C, G i U). En els eucariotes, és l'[[ARN nuclear petit]] (snoARN; 60-300 nt) <ref name=transcriptome>{{ref-llibre | títol=Mining the transcriptome – methods and applications| url=http://www.diva-portal.org/diva/getDocument?urn_nbn_se_kth_diva-4115-3__fulltext.pdf| autor=Wirta W| data=2006| isbn=91-7178-436-5 | editorial=School of Biotechnology, Royal Institute of Technology | lloc=Stockholm | oclc=185406288}}</ref> el que dirigeix la modificació de l'ARN, que es pot trobar al [[nucli cel·lular]] i als [[cossos de Cajal]]. El snoARN s'associa amb enzims i llavors porta a terme la modificació del nuclèotid. Els rARN i tARN es modifiquen de manera important, però les snARN i mARN també poden patir modificacions.<ref>{{ref-publicació |autor=Xie J, Zhang M, Zhou T, Hua X, Tang L, Wu W |article=Sno/scaRNAbase: a curated database for small nucleolar RNAs and cajal body-specific RNAs |publicació=Nucleic Acids Res. |volum=35 |pàgines=D183–7 |any=2007 |pmid=17099227 |doi=10.1093/nar/gkl873 |exemplar=Database issue}}</ref><ref>{{ref-publicació | autor=Omer AD, Ziesche S, Decatur WA, Fournier MJ, Dennis PP| article=RNA-modifying machines in archaea| publicació=Molecular Microbiology| any=2003| volum=48| exemplar=3| pàgines=617–29| doi=10.1046/j.1365-2958.2003.03483.x | pmid = 12694609}}</ref>
 
== Genomes d'ARN ==