Emirat d'Armènia: diferència entre les revisions
Contingut suprimit Contingut afegit
Cap resum de modificació |
|||
Línia 14:
== Governadors àrabs ==
===Caps
Són assenyalats com a caps militars o governadors militar de zona fronterera, sota el regnat dels califes Úmar ibn al-Khattab (califa des de 634, efectiu a la zona des de 640 a 644) [[Uthman ibn Affan|Uthman]] (califa 644–656) i [[Alí ibn Abi-Tàlib|Alí]] (califa 656–661), així com amb els primers omeies [[Muàwiya ibn Abi-Sufyan]], 661–680, [[Yazid I|Yazid I ibn Muàwiya]], 680–683, [[Muàwiya II ibn Yazid]], 683–684, [[Marwan I ibn al-Hàkam]], 684–685 i [[Abd-al-Màlik ibn Marwan]], 685–705:
* [[Iyad ibn Ghanm]] 640-641
* [[Hudaifa ibn al-Yaman]] 642
* [[al-Mughira ibn Shu'ba]] 642
* [[al-Qasim ibn Rabi'a ibn Umayya ibn Abi's al-Thaqafi]] 643
* [[Habib ibn Maslama al-Fihri]] 645-646 653-657
* [[al-As'ath ibn Qays al-Kindi]] (657)
* [[Muhallab ibn Abi Sufra]] (686-687)
=== Emirs o virreis (Ostikans) <ref> Llista redactada d'acord a ''L'Arménie entre Byzance et l'Islam, depuis la conquête arabe jusqu'en 886'' de J. Laurent, París 1919; algunes omisions s'han cobert d'altres fonts, com ''Regnal Chronologies'' o ''The Arab Emirates in Bagratid Armenia'', per Aram Ter-Ghewondyan, Erevan, 1965, trad. N. G. Garsoian, Lisboa, 1976 i ''The History of Armenia'' de Simon Payaslian </ref> ===
Amb la submissió d'Armènia al omeia [[Muhàmmad ibn Marwan]] després del 695, la província fou formalment incorporada al Califat, i a [[Dwin]] s'hi instal·là un governador àrab (''[[ostikan]]'') amb autoritat també sobre [[Kartli]] o [[Regne d'Ibèria|Ibèria]] (Geòrgia) i sobre [[Aghuània]] o [[Albània del Caucas]] (i a vegades sobre l'[[Azerbaidjan]]). La llista que segueix és aproximada doncs moltes dades dels governadors s'han de basar en sincronies amb altres fets, no sempre ben datats o no especificats pels historiadors armenis i àrabs; alguns governadors podrien haver governat més vegades de les que consten, sobretot com interins; altres governadors ho foren de facto però no de jure o potser no van ser titulars sinó suplents, i alguns dels governadors suplents sens dubto no han deixat cap record per la història:
* [[Muhàmmad Ibn Marwan]] (vers 693–705), representat pels següents lloc-tinents:
** [[Uthman ibn al-Walid ibn 'Uqba ibn Aban Abi Mu 'ayt]]
** [[Abdallah Ibn-Hatim al-Bahili d'Armènia|Abdallah ibn Hatim al-Bahili]]
* [[
* [[Màslama ibn Abd-al-Màlik ibn Marwan]] (709–721)
** [[Adi ben Adi al-Kindi]] (
** Umar ibn Abd al-Aziz (717-720)
** Umar ibn Hubayra (720-72)1
* [[Walid II|Walid ibn Yazid]] (721)
* [[Harith ben Amru]] al-Taí (721–725)
** [[Malak al-Safar al-Bihirani]] (723-725)
* [[Màslama ibn Abd-al-Màlik ibn Marwan]] (725–729)
* [[Abu-Uqba al-Jarrah ibn Abd-Al·lah al-Hakamí]] (729–730)
* [[Hadjjadj ibn Abdallah al-Hakamí]] (730)
* [[Màslama ibn Abd-al-Màlik ibn Marwan]] (730–732)
* [[Saïd ibn Amr al-Haraixí]] (732-733)
* [[Marwan II|Marwan ibn Muhàmmad]] (733–744) (després califa Marwan II)
* [[Asim ibn Abdallah al-Hilali]] (744)
* [[Ishak ben Muslim]] (744–750)
* [[Musafir ibn Kusayr]] (745-750), rebel
* [[Al-Mansur d'Armènia|Abu Jafar al-Mansur]] (750–753) (després califa al-Mansur)
** [[Muhammed
** [[Abdallah ben Muhammad]] (750-751)
** [[Salih ibn Subai al-Kindí]] (753)
* [[Yazid ben Useid al-Sulami]] (753–755)
Linha 52 ⟶ 62:
* [[Hasan ben Qahtaba]] al-Taí (770/771–773/774)
* [[Yahya ibn Khalid]] (774-775) (d'[[Azerbaidjan]] al menys)
* [[Yazid ben Useid al-Sulami]] (774/775–778/780)
* [[Uthman ben Umara ben Khozaima]] (
*
* [[Nusayr]] (783)
* [[Uthman ben Umara ben Khozaima]] (783-785)
* [[Rawh ibn Hatim ibn Muhallabi]] (785)
* [[Khozaima ben Khazim]] al-Tamimí (785–786)
* [[Iússuf ben Raixid al-Sulami]] (786–787)
* [[Yazid ben Mazyad al-Xaybani]] (787–788) (després a Arran 787-791 i a Xirvan 799-801)
* [[Abd al-Kadir al-Addaui]] (Abd al-Kadir ben Abd al-Hamid) (788, 3 mesos)
* [[Ubayd Allah ibn Mahdi]] (governant nominal 788) (germà d'Harun al-Raixid, gov. d'Armènia
* [[Sulaiman ben Yazid]] ben al-Akhamm al-Amirí (788–791 a Partav)
** [[Ibn Doku]] o Dukla (a Dwin) (788-
** [[Nasr ibn al-Djahf]] (790-791)
** [[Abd al-Kabir ibn Abd al-Hamid al-Adawí]] (791)
* [[Al-Fadl ibn Yahya]] ibn Khalid (c. 791-793
**
** [[Abu Sabbah]] i [[Said ibn Muhàmmad al-Harraní al-Lakbí]] 792-793 (a Partav)
* [[Khalid ben Yazid ben Useid al-Sulamí]] (793-794)
* [[Abbas ibn Djarir ibn Yezid ibn Abdallah al-
* [[Yazid ben Mazyad al-Xaybani]] (795-796/797)
* [[Yahya al-Haraixí]] (795-796)
* [[Àhmad ben Yazid ben Useid al-Sulamí]], governador de Mossul i d'Armènia (796-797)
* [[Said ibn Salm ibn al-Qutaiba]] al-Bahilí (797-799) (+832)
* [[Nasr ibn Habib al-Muhallabí]] (799)
* [[Ali ibn Isa ibn Mahan]] (799) revoltat a
* [[Yazid ben Mazyad al-Xaybani]] (
* [[Asad ibn Yezid ibn Mazyad]] 800-801
* [[Musa ben Isa]] al-Haiximí (801)
* [[Khozaima ben Khazim]] al-Tamimí (801-802)
* [[Yahya al-Haraixí]] [802-803)
** [[Al-Qasim]] (803)
* [[Àhmad ben Yazid ben Useid al-Sulamí]] (803-?) (a Partav)
** Bishr ibn Khozaima (803)
* [[Khozaima ben Khazim]] al-Tamimí (804-807) (a Partav)
** [[Ismail ibn Ibrahim]] (806)
** [[
* [[
* [[Sulaiman ben Yazid]] ben al-Akhamm al-Amirí (807-808)
** Ayyub ibn Sulayman (807 o 808)
* [[Al-Abbas ibn Zufar al-Hilalí]] (808)
* [[
* [[Abdallah
* [[Ubayd]] (809)
* [[Muhàmmad ibn Zuhayr ibn al-Musayev al-Dabbí]] 809-810
* [[Masrur]] (810)
* [[Asad ibn Yezid ibn Mazyad]] 810-812
* [[Abd al-Malik ben Djahap]] (812-813) (ocupació militar, després nomenat ostikan)
* [[Ishaq ibn Sulayman]] al-Haiximí (813) governador per Amin
** [[Fadl ibn Ishaq ibn Sulayman]] (813)
* [[Tahir ibn Muhàmmad al-Savaní]] (governador per al-Mamun) 813-815 (a Partav)
* [[Sulayman Ibn Ahmad ibn Sulayman al-Haiximí]] (815-815/816)
* [[Abu Abdallah]] (816)
* [[Sulayman Ibn Ahmad ibn Sulayman al-Haiximí]] (816-816/817)
* [[Hatim ibn Harthama ibn Ayan]] (816/817-819)
* [[Yahya ibn Muad]] (819-820)
* [[Ahmad ibn Yahya]] (820)
* [[Isa ben Muhàmmad ibn Abu Khalid]] al-Mamuní (820-823) (també de l'Azerbaidjan)
* [[Muhammed ibn Abdallah al-Kalbi]] (823)
* [[Sevada al-Djahapi]] (823-824)
* [[Zuraik Ibn Ali ibn Sadaka al-Azdí]] (824-825)
* [[Abul Ala ibn Asad]] (825)
* [[Abdallah ben Àhmad al-Sulamí]] (825-826)
* [[Muhàmmad ibn Humayd al-Tuixí]] (826/827-829) (+829)
* [[Abdallah ibn Tahir]] (829)
* [[Abdallah ben Àhmad al-Sulamí]] (829)
** [[Muhàmmad ibn Hattab]], rebel a Geòrgia (829-830)
* [[Khalid ben Yazid ben Maziyad]], pels armenis Hawl o Houl, (829–832)
* [[Abdallah ibn Musayd]] al-Asadí (832-833)
* [[Ali ibn Abdallah]] (833)
* [[Hasan ibn Ali al Bagdisí al-Mamuní]] 833-834
* [[Afxin Kaydar ibn Kawus]] (834-835)
* [[Bishr ibn Urwa]] (835)
* [[Muhàmmad ibn Sulayman al-Azdí al-Samarkandí]] (835-839)
* [[Muhàmmad ben Khalid Bukhara-Khoda]] (839-840)
* [[Ali ibn al-Husayn ubn Siba al-Qaysí]] (840-841)
* [[Khalid ben Yazid ben Maziyad]] (841)
* [[
* [[
* [[
* [[
** [[Musa ben Zorara]] (lloctinent per Armènia oocidental) 848-849 i [[Ala Dzovaphi]] (lloctinent per Armènia oriental) 848-849
* [[Abu Said Muhammad ben Marwazi]] (Abu Said Muhàmmad ibn Iússuf al-Marwazí) (849–851)
* [[Iússuf ben Abu Said ben Marwazi]] (Iússuf ben Abu Said Muhàmmad ibn Iússuf al-Marwazí) (851–852) (+852)
* [[Bogha al-Kabir]] (852-855)
** [[Zirak]] (855-856)
* [[Muhàmmad ben Khalid]] (856–862)
* [[Al·lah ibn Ahmad]] (862)
* [[Ali ben Yahya al-Armeni]] (862–863) (+863)
* [[Al-Abbas ibn al-Mustain]] (863-865)
* [[Al-Ala ibn Ahmad al-Azdi]] (865-867)
* [[Abdallah ibn al-Mutazz]] (867-869)
* [[Isa ibn Shaykh ibn Khalid]] (869-875)
* [[Jafar al-Muwaffad]] (875-878) (Príncep abbàssida)
** [[Musa ibn Bogha]] (875-878)
* [[Muhàmmad ben Khalid]] (878-879)
* [[Muhàmmad ibn Ishaq ibn Khundajik]] (879-884)
* [[Ahmed ben Isa ben Shaikh|Ahmad ibn Isa ibn Shaykh]] (884-885/886)
* Coronació del príncep [[Aixot el Gran]] com a rei d'Armènia (885/886)
== Prínceps armenis d'Armènia ==
{|
|
Linha 118 ⟶ 183:
* [[Aixot Msaker]] Աշոտ Դ Բագրատունի, 806-826
* [[Sembat I Ablabas]] Սմբատ Ը Բագրատունի, 826-855
* [[Aixot el Gran]] Աշոտ Ա Հայոց Արքա, Աշոտ Ե իշխան Հայոց, 862-885 (coronació com a rei d'Armènia 885/886)
|}
==Notes==
{{referències}}
== Referències ==
|