Esteatosi hepàtica: diferència entre les revisions

Contingut suprimit Contingut afegit
Cap resum de modificació
Línia 50:
En malalties nutricionals greus, com el [[kwashiorkor]] infantil, l'esteatosi es provocada per alteracions en les organel·les hepatocitàries ([[peroxisomes]] i [[mitocòndries]]) que regulen el metabolisme [[lipídic]].<ref>{{ref-publicació|cognom=van Zutphen T, Ciapaite J, Bloks VW, Ackereley C, ''et al''|títol=Malnutrition-associated liver steatosis and ATP depletion is caused by peroxisomal and mitochondrial dysfunction|publicació=J Hepatol|pàgines=pp: 1198-1208|volum=2016 Des; 65 (6)|pmid=27312946|pmc=|doi=10.1016/j.jhep.2016.05.046|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S016882781630263X|llengua=anglès|consulta= 29 juliol 2017|}}</ref> La malnutrició postnatal, especialment l'escassetat de proteïnes, s'associa a un major risc de presentar resistència a la insulina i esteatosi hepàtica en l'[[adultesa]].<ref>{{ref-publicació|cognom= Dalvi PS, Yang S, Swain N, Kim J, ''et al'' |títol= Long-term metabolic effects of malnutrition: Liver steatosis and insulin resistance following early-life protein restriction |publicació= PLoS One |pàgines=pp: e0199916|volum= 2018 Jul 2; 13 (7) |pmid= 29965973 |pmc= 6028108 |doi= 10.1371/journal.pone.0199916 |url= https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0199916 | llengua=anglès| consulta= 14 octubre 2018|}}</ref> El paper de l'excés o del dèficit de diversos [[micronutrient]]s en la patogènia de l'EHNA és, ara per ara, poc conegut. Es creu, però, que aquests desequilibris poden tenir importància en l'alteració de l'homeòstasi lipídica i la producció d'[[espècies reactives de l'oxigen]], sospitant-se que influeixen en el desenvolupament de fetge gras no alcohòlic en persones no obeses.<ref>{{ref-publicació|cognom= Pickett-Blakely O, Young K, Carr RM |títol= Micronutrients in Nonalcoholic Fatty Liver Disease Pathogenesis |publicació= Cell Mol Gastroenterol Hepatol |pàgines=pp: 451-462|volum= 2018 Ag 23; 6 (4) |pmid= 30294653 |pmc= 6170520 |doi= 10.1016/j.jcmgh.2018.07.004 |url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6170520/ | llengua=anglès| consulta= 13 octubre 2018|}}</ref> Encara que sovint s'observa un baix nivell de [[folat]] circulant en els pacients amb EHNA, es desconeix ara per ara si la depleció d'aquesta vitamina és causa o conseqüència de l'esteatosi hepàtica.<ref>{{ref-publicació|cognom= Sid, V; Siow, YL; O, K |títol= Role of folate in nonalcoholic fatty liver disease |publicació= Can J Physiol Pharmacol |pàgines=pp: 1141-1148|volum= 2017 Oct; 95 (10) |pmid= 28460180 |issn= 0008-4212 |doi= 10.1139/cjpp-2016-0681 |url= https://tspace.library.utoronto.ca/bitstream/1807/77529/1/cjpp-2016-0681.pdf | llengua=anglès| consulta= 27 octubre 2018|}}</ref> Xifres anormalment baixes de folat i [[Vitamina B12|B12]] en sèrum es correlacionen amb una major gravetat histològica en les esteatohepatitis no alcohòliques.<ref>{{ref-publicació|cognom= Mahamid M, Mahroum N, Bragazzi NL, Shalaata K, ''et al'' |títol= Folate and B12 Levels Correlate with Histological Severity in NASH Patients |publicació= Nutrients |pàgines=pii: E440|volum= 2018 Abr 2; 10 (4) |pmid= 29614799 |pmc= 5946225 |doi= 10.3390/nu10040440 |url =https://www.mdpi.com/2072-6643/10/4/440/htm | llengua=anglès| consulta= 27 octubre 2018|}}</ref>
;Fàrmacs i toxines:
[[Amiodarona]]<ref>{{ref-publicació|cognom= PubChem |títol= Amiodarone |publicació= Compound Summary. National Center for Biotechnology Information, US National Library of Medicine |pàgines=pàgs: 66|volum= 2018 Oct 6; CID 2157 (rev) |url= https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/amiodarone | llengua=anglès| consulta= 13 octubre 2018|}}</ref> (un [[antiarítmic]] bloquejador dels [[canals de potassi]]), [[metotrexat]], capecitabina<ref>{{ref-publicació|cognom= PubChem |títol= Capecitabine |publicació= Compound Summary. National Center for Biotechnology Information, US National Library of Medicine |pàgines=pàgs: 83|volum= 2018 Oct 20; CID 60953 (rev) |url= https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/capecitabine | llengua=anglès| consulta= 27 octubre 2018|}}</ref> (un agent quimioteràpic de la classe de les fluoropirimidines),<ref>{{ref-publicació|cognom= Chin SN, Kim TK, Siu LL |títol= Hepatic steatosis secondary to capecitabine: a case report |publicació= J Med Case Rep |pàgines=pp: 227|volum= 2010 Jul 27; 4 |pmc= 2916012 |pmid= 24576340 |doi= 10.1186/1752-1947-4-227 |url= https://jmedicalcasereports.biomedcentral.com/track/pdf/10.1186/1752-1947-4-227 | llengua=anglès| consulta= 27 octubre 2018|}}</ref> [[diltiazem]]<ref>{{ref-publicació|cognom= PubChem |títol= Diltiazem |publicació= Compound Summary. National Center for Biotechnology Information, US National Library of Medicine |pàgines=pàgs: 67|volum= 2018 Oct 6; CID 39186 (rev)|url= https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/39186#section=Top | llengua=anglès| consulta= 13 octubre 2018|}}</ref> (un bloquejador dels [[canals de calci]]), [[tetraciclina]], [[àcid valproic]], teràpia [[antiretroviral]] de gran activitat, [[glucocorticoide]]s, [[tamoxifè]]<ref>{{ref-publicació|cognom= PubChem |títol= Tamoxifen |publicació= Compound Summary. National Center for Biotechnology Information, US National Library of Medicine |pàgines=pàgs: 89|volum= 2018 Oct 6; CID 2733526 (rev) |url= https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/2733526 | llengua=anglès| consulta= 13 octubre 2018|}}</ref> (un regulador dels receptors [[Estrogen|estrogènics]] utilitzat per tractar el [[càncer de mama]]),<ref name="pmid17181445">{{ref-publicació| autor = Osman KA, Osman MM, Ahmed MH |títol= Tamoxifen-induced non-alcoholic steatohepatitis: where are we now and where are we going? |publicació= Expert Opinion on Drug Safety |volum= 6 |exemplar= 1 |pàgines= 1–4 |data= Gen 2007 | pmid = 17181445 | issn= 1474-0338 | doi = 10.1517/14740338.6.1.1 |url= https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1517/14740338.6.1.1?journalCode=ieds20}}</ref><ref>{{ref-publicació|cognom=Pan HJ, Chang HT, Lee CH|títol=Association between tamoxifen treatment and the development of different stages of nonalcoholic fatty liver disease among breast cancer patients|publicació=J Formos Med Assoc|pàgines=pp: 411-417|volum=2016 Jun; 115 (6)|issn=0929-6646|pmid= 26071793 |doi=10.1016/j.jfma.2015.05.006|url=http://www.jfma-online.com/article/S0929-6646(15)00176-X/fulltext|llengua=anglès|consulta= 12 novembre 2017|}}</ref> [[hepatotoxina|hepatotoxines]] ambientals (per exemple, [[fòsfor]], alguns [[Bolet verinós|enverinaments per bolets]] com ara els produïts per les toxines de certes espècies d'''[[Amanita]]'')<ref>{{ref-publicació|cognom= Allen, B; Desai, B; Lisenbee, N |títol= Amatoxin: A Review |publicació= ISRN Emergency Medicine |pàgines=pàgs: 4|volum= 2012 Jul; 190869 |issn= 2090-5629 |pmid=|doi= 10.5402/2012/190869 |url= https://www.hindawi.com/journals/isrn/2012/190869/ | llengua=anglès| consulta= 11 novembre 2017|}}</ref> o [[Intoxicació alimentària|intoxicacions alimentàries]] per ''[[Bacillus cereus]]''.<ref>{{ref-publicació|cognom=Yokoyama K, Ito M, Agata N, Isobe M, ''et al''|títol=Pathological effect of synthetic cereulide, an emetic toxin of ''Bacillus cereus'', is reversible in mice|publicació=FEMS Immunology & Medical Microbiology|pàgines=pp: 115–120|volum=1999 Maig 1; 24 (1)|issn=0928-8244|pmid=10340720|doi=10.1111/j.1574-695X.1999.tb01272.x|url=https://academic.oup.com/femspd/article/24/1/115/562235/Pathological-effect-of-synthetic-cereulide-an|llengua=anglès|consulta= 26 octubre 2017|}}</ref> L'[[aspirina]] provoca hepatoesteatosis greus en cas de [[sobredosi]].<ref>{{ref-publicació|cognom=Bessone F, Tanno H|títol=Hepatotoxicidad inducida por antiinflamatorios no esteroides|publicació=Gastroenterol Hepatol|pàgines=pp: 200-205|volum=2000; 23 (4)|issn=0210-5705|pmid=10863862|doi=|url=http://www.elsevier.es/es-revista-gastroenterologia-hepatologia-14-articulo-hepatotoxicidad-inducida-por-antiinflamatorios-no-9820|llengua=castellà|consulta= 26 juliol 2017|}}</ref> L'excés d'àcid oròtic (un [[compost heterocíclic]] àcid, anomenat erròniament [[vitamina]] B13 i emprat com a [[suplement dietètic]]) provoca esteatosis microvesiculars importants, potencialment evitables amb fibrats [[hipolipemiant]]s.<ref>{{ref-publicació|cognom=Ferreira AV, Parreira GG, Porto LC, Mario EG, ''et al''|títol=Fenofibrate prevents orotic acid-induced hepatic steatosis in rats|publicació=Life Sci|pàgines=pp: 876-883|volum=2008 Abr 9; 82 (15-16)|issn=0024-3205|pmid=18374364|doi=10.1016/j.lfs.2008.02.003|url=https://pdfs.semanticscholar.org/df44/febe23f7697e7bebc2d005a3d32eeaad22c0.pdf|llengua=anglès|consulta= 12 novembre 2017|}}</ref> No són infreqüents les esteatosis derivades d'una reacció idiosincràtica a una substància en particular.<ref>{{ref-publicació|cognom=Tejada Cifuentes, F|títol=Hepatotoxicidad por fármacos|publicació=Rev Clin Med Fam|pàgines=pp: 177-191|volum=2010; 3 (3)|issn=1699-695X|pmid=|doi=10.4321/S1699-695X2010000300006|url=http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1699-695X2010000300006|llengua=castellà|consulta= 6 juliol 2017|}}</ref> La contaminació [[xenobiòtic]]a ambiental és un factor que pot induir l'esteatosi hepàtica o accelerar la seva progressió.<ref>{{ref-publicació|cognom= Klaunig JE, Li X, Wang Z |títol= Role of xenobiotics in the induction and progression of fatty liver disease |publicació= Toxicol Res (Camb) |pàgines=pp: 664-680|volum= 2018 Maig 18; 7 (4) |issn= 2045-452X |pmid= 30090613 |doi= 10.1039/c7tx00326a |url= https://www.researchgate.net/publication/325243775_Role_of_Xenobiotics_in_the_Induction_and_Progression_of_Fatty_Liver_Disease | llengua=anglès| consulta= 13 octubre 2018|}}</ref>
;Alcohol:
L'[[alcoholisme]] és una de les principals causes d'esteatosi per la producció de [[metabòlit]]s tòxics com [[aldehid]]s durant el [[metabolisme]] de l'alcohol en el fetge. Aquest fenomen es produeix amb més freqüència amb l'alcoholisme crònic.