Sarcoma

neoplàsia maligna que s'origina en un teixit conjuntiu

Un sarcoma és una neoplàsia maligna que s'origina en un teixit conjuntiu, com ara os, cartílag, greix, múscul, vasos sanguinis,[1] o altres.[2]

Plantilla:Infotaula malaltiaSarcoma
Imatge d'un sarcoma mitjançant tomografia de coherència òptica modifica
Tipuscàncer de tipus cel·lular i malaltia Modifica el valor a Wikidata
Especialitatoncologia Modifica el valor a Wikidata
Classificació
CIM-11XH4UM7 Modifica el valor a Wikidata
CIM-10C49 Modifica el valor a Wikidata
CIM-9171.9 i 171 Modifica el valor a Wikidata
CIM-O8800/3 Modifica el valor a Wikidata
Recursos externs
Enciclopèdia Catalana0141186 Modifica el valor a Wikidata
MeSHD012509 Modifica el valor a Wikidata
UMLS CUIC0153519 Modifica el valor a Wikidata
DOIDDOID:1115 Modifica el valor a Wikidata

El terme prové d'una paraula grega que significa creixement de la carn (els osteosarcomes, però, se situen en una categoria particular per les seves característiques histopatològiques[3] i clíniques diferenciades i es tracten de manera separada).[4]

Oncogènesi modifica

Els trets biològics i clínics dels sarcomes són diferents de les d'un carcinoma, ja que, al contrari que aquest, no deriven de cèl·lules d'origen epitelial, sinó d'aquelles cèl·lules que durant la fase embrionària formen el mesoderma. Són càncers que presenten nombroses alteracions de la regulació epigenètica.[5]

S'originen del teixit mesenquimàtic,[6] molts d'ells es desenvolupen en el teixit connectiu i són d'aspecte carnós (fibrosarcoma, liposarcoma, miosarcoma). Hi ha més de cent subtipus de sarcoma.[7]

Causes modifica

Els factors implicats en la patogènesi dels sarcomes són molt diversos: limfedema crònic,[8] susceptibilitat genètica,[9] radiacions ionitzants,[10] exposició a substàncies químiques[11] o infeccions víriques.[12]

Epidemiologia modifica

A Catalunya, té una taxa de supervivència a cinc anys per a homes al voltant del 74% i per a dones al voltant del 66%.[13]

Segons dades de l'Institut Nacional del Càncer, l'any 2015 es van diagnosticar 1,66 milions de nous casos de nuevos casos de càncer als Estats Units, dels quals només 11.930 eren sarcomes de teixits tous i 2.970 sarcomes ossis. El mateix Institut considera probable que el nombre real dels sarcomes de teixits durant aquest període fos lleugerament major, a causa de la tendència a contabilitzar alguns sarcomes viscerals d'acord al seu òrgan d'origen i no dins de la categoria tumoral estàndard a la que corresponen.[14]

Existeix una associació positiva estadísticament significativa entre la durada del contacte laboral amb dioxines i un augment de la mortalitat per sarcomes de teixits tous, entre la exposició acumulada al clorur de vinil monomèric i un increment de la mortalitat per angiosarcoma hepàtic i altres sarcomes en òrgans que no siguin el fetge, i entre l'ofici de fuster, la inhalació de polsim de fusta i una major incidència de diverses formes de sarcoma.[15] Algunes vegades, en les persones sotmeses a una mastectomia radical per un càncer de mama que desenvolupen la síndrome de Stewart-Treves (entre el 0,07 per cent i el 0,45 per cent dels casos),[16] un angiosarcoma cutani braquial pot aparèixer fins i tot vint anys després de la intervenció quirúrgica.[17]

Els sarcomes infantils representen un 10 per cent, aproximadament, de tots els tumors sòlids pediàtrics.[18] Els nens amb un retinoblastoma[19] de tipus hereditari[20] o una síndrome de Li-Fraumeni[21] tenen un risc molt alt de desenvolupar un sarcoma de teixits tous o un osteosarcoma.[22]

Tipus de sarcoma modifica

Es classifiquen de la manera següent:

Sarcomes de teixits tous modifica

Sarcomes ossis modifica

Al voltant del 20 per cent de tots els sarcomes ossis i de teixits tous tenen una incidència ≤ 1 cas/1.000.000 persones, sent qualificats com a raríssims pels oncòlegs.[107]

Referències modifica

  1. Hieu, NL; Tu, VN; Hoan, L; Hai, HB; Luu, DT; Cuong, NN; et al «A case report of primary pulmonary artery intimal sarcoma» (en anglès). Radiol Case Rep, 2022 Abr 8; 17 (6), pp: 1986-1990. DOI: 10.1016/j.radcr.2022.03.052. PMC: 9010888. PMID: 35432686 [Consulta: 3 juny 2022].
  2. Popovich, JR; Kashyap, S; Gasalberti, DP; Cassaro, S «Sarcoma» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Nov 5; NBK519533 (rev), pàgs: 54. PMID: 30137818 [Consulta: 10 gener 2023].
  3. Vilà, J «Anatomia patològica de l'osteosarcoma». Annals de Medicina, 2001; 84 (2), pp: 75-77. ISSN: 2013-7109 [Consulta: 28 octubre 2022].
  4. Grünewald, TG; Alonso, M; Avnet, S; Banito, A; Burdach, S; Cidre-Aranaz, F; Di Pompo, G; Distel, M; Dorado-Garcia, H; Garcia-Castro, J; González-González, L; Grigoriadis, AE; et al «Sarcoma treatment in the era of molecular medicine» (en anglès). EMBO Mol Med, 2020 Nov 6; 12 (11), pp: e11131. DOI: 10.15252/emmm.201911131. PMC: 7645378. PMID: 33047515 [Consulta: 11 novembre 2022].
  5. Nacev, BA; Jones, KB; Intlekofer, AM; Yu, JSE; Allis, CD; Tap, WD; et al «The epigenomics of sarcoma» (en anglès). Nat Rev Cancer, 2020 Oct; 20 (10), pp: 608-623. DOI: 10.1038/s41568-020-0288-4. PMC: 8380451. PMID: 32782366 [Consulta: 30 gener 2023].
  6. Yang, J; Ren, Z; Du, X; Hao, M; Zhou, W «The role of mesenchymal stem/progenitor cells in sarcoma» (en anglès). Stem Cell Investig, 2014 Oct 27; 1, pp: 18. DOI: 10.3978/j.issn.2306-9759.2014.10.01. PMC: 4923508. PMID: 27358864 [Consulta: 28 octubre 2022].
  7. Nacev, BA; Sanchez-Vega, F; Smith, SA; Antonescu, CR; Rosenbaum, E; Shi, H; Tang, C; Socci, ND; Rana, S; Gularte-Mérida, R; Zehir, A; Gounder, MM; Bowler, TG; Luthra, A; et al «Clinical sequencing of soft tissue and bone sarcomas delineates diverse genomic landscapes and potential therapeutic targets» (en anglès). Nat Commun, 2022 Jun 15; 13 (1), pp: 3405. DOI: 10.1038/s41467-022-30453-x. PMC: 9200818. PMID: 35705560 [Consulta: 24 febrer 2023].
  8. McArdle, DJT; Nott, L; Harle, R; McArdle, JP «Extraosseous Ewing sarcoma arising in a chronically lymphedematous limb» (en anglès). J Vasc Surg Cases Innov Tech, 2018 Ag 17; 4 (3), pp: 210-215. DOI: 10.1016/j.jvscit.2018.04.005. PMC: 6105752. PMID: 30148241 [Consulta: 30 novembre 2022].
  9. Fiedorowicz, M; Bartnik, E; Sobczuk, P; Teterycz, P; Czarnecka, AM «Molecular biology of sarcoma» (en anglès). Oncol Clin Pract, 2018; 14 (6), pp: 307-330. DOI: 10.5603/OCP.2018.0045. ISSN: 2450-1654 [Consulta: 30 novembre 2022].
  10. Berrington de Gonzalez, A; Kutsenko, A; Rajaraman, P «Sarcoma risk after radiation exposure» (en anglès). Clin Sarcoma Res, 2012 Oct 4; 2 (1), pp: 18. DOI: 10.1186/2045-3329-2-18. PMC: 3507855. PMID: 23036235 [Consulta: 30 novembre 2022].
  11. Criscuolo, M; Valerio, J; Gianicolo, ME; Gianicolo, EAL; Portaluri, M «A vinyl chloride-exposed worker with an adrenal gland angiosarcoma: a case report» (en anglès). Ind Health, 2014; 52 (1), pp: 66-70. DOI: 10.2486/indhealth.2013-0044. PMC: 4202765. PMID: 24292955 [Consulta: 30 novembre 2022].
  12. Mariggiò, G; Koch, S; Schulz, TF «Kaposi sarcoma herpesvirus pathogenesis» (en anglès). Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci, 2017 Oct 19; 372 (1732), pp: 20160275. DOI: 10.1098/rstb.2016.0275. PMC: 5597742. PMID: 28893942 [Consulta: 30 novembre 2022].
  13. «Resultats dels Registres de Tumors Hospitalaris de l'Institut Català d'Oncologia en aliança amb l’Institut Català de la Salut 2013-2017». [Consulta: 30 agost 2020].
  14. Hui, JYC «Epidemiology and Etiology of Sarcomas» (en anglès). Surg Clin North Am, 2016 Oct; 96 (5), pp: 901-914. DOI: 10.1016/j.suc.2016.05.005. ISSN: 1558-3171. PMID: 27542634 [Consulta: 30 març 2023].
  15. Edwards, D; Voronina, A; Attwood, K; Grand'Maison, A «Association between occupational exposures and sarcoma incidence and mortality: systematic review and meta-analysis» (en anglès). Syst Rev, 2021 Aug 13; 10 (1), pp: 231. DOI: 10.1186/s13643-021-01769-4. PMC: 8364027. PMID: 34389054 [Consulta: 17 febrer 2023].
  16. Murgia, RD; Gross, GP «Stewart-Treves Syndrome» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Ag 22; NBK507833 (rev), pàgs: 5. PMID: 29939610 [Consulta: 4 juliol 2023].
  17. Mesli, SN; Ghouali, AK; Benamara, F; Taleb, FA; et al «Stewart-Treves Syndrome Involving Chronic Lymphedema after Mastectomy of Breast Cancer» (en anglès). Case Rep Surg, 2017 Feb 9; 2017, pp: 4056459. DOI: 10.1155/2017/4056459. PMC: 5322458. PMID: 28280645 [Consulta: 4 juliol 2023].
  18. Williams, RF; Fernandez-Pineda, I; Gosain, A «Pediatric Sarcomas» (en anglès). Surg Clin North Am, 2016 Oct; 96 (5), pp: 1107-1125. DOI: 10.1016/j.suc.2016.05.012. ISSN: 1558-3171. PMID: 27542645 [Consulta: 25 gener 2023].
  19. Aerts, I; Lumbroso-Le Rouic, L; Gauthier-Villars, M; Brisse, H; et al «Retinoblastoma» (en anglès). Orphanet J Rare Dis, 2006 Ag 25; 1, pp: 31. DOI: 10.1186/1750-1172-1-31. PMC: 1586012. PMID: 16934146 [Consulta: 4 juliol 2023].
  20. Kleinerman, RA; Schonfeld, SJ; Tucker, MA «Sarcomas in hereditary retinoblastoma» (en anglès). Clin Sarcoma Res, 2012 Oct 4; 2 (1), pp: 15. DOI: 10.1186/2045-3329-2-15. PMC: 3499233. PMID: 23036192 [Consulta: 4 juliol 2023].
  21. Aedma, SK; Anup Kasi, A «Li-Fraumeni Syndrome» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Ag 8; NBK532286 (rev), pàgs: 9. PMID: 30335319 [Consulta: 3 març 2023].
  22. Miranda Alcalde, B; Villa Alcázar, M; Martínez Romera, I; López Ibor, B «The importance of Li-Fraumeni syndrome, a hereditary cancer predisposition disorder» (en anglès). Arch Argent Pediatr, 2021 Feb; 119 (1), pp: e11-e17. DOI: 10.5546/aap.2021.eng.e11. ISSN: 1668-3501. PMID: 33458985 [Consulta: 3 març 2023].
  23. Davis, DD; Shah, SJ; Kane, SM «Fibrosarcoma» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Jun 27; NBK560759 (rev), pàgs: 7. PMID: 32809594 [Consulta: 28 octubre 2022].
  24. Baptista Pereira, L; Vianna Gontijo, JR; de Mattos Garcia, M; Corrêa Fonseca, K «Congenital infantile fibrosarcoma: a rare tumor dermatologists should know about» (en anglès). An Bras Dermatol, 2022 Nov-Des; 97 (6), pp: 825-827. DOI: 10.1016/j.abd.2020.12.020. PMC: 9582868. PMID: 36075800 [Consulta: 23 novembre 2022].
  25. Seomangal, K; Mahmoud, N; McGrath, JP «Malignant fibrous histiocytoma, now referred to as Undifferentiated Pleomorphic Sarcoma: A Case Report of an unexpected histology of a subcutaneous lesion» (en anglès). Int J Surg Case Rep, 2019; 60, pp: 299-302. DOI: 10.1016/j.ijscr.2019.06.035. PMC: 6611999. PMID: 31277040 [Consulta: 28 octubre 2022].
  26. Nael, A; Siaghani, P; Wu, WW; Nael, K; et al «Metastatic malignant ectomesenchymoma initially presenting as a pelvic mass: report of a case and review of literature» (en anglès). Case Rep Pediatr, 2014 Oct 27; 2014, pp: 792925. DOI: 10.1155/2014/792925. PMC: 4227373. PMID: 25405050 [Consulta: 21 abril 2023].
  27. Llombart, B; Serra-Guillén, C; Monteagudo, C; López Guerrero, JA; Sanmartín, O «Dermatofibrosarcoma protuberans: a comprehensive review and update on diagnosis and management» (en anglès). Semin Diagn Pathol, 2013 Feb; 30 (1), pp: 13-28. DOI: 10.1053/j.semdp.2012.01.002. ISSN: 0740-2570. PMID: 23327727 [Consulta: 28 octubre 2022].
  28. Seavey, CN; Pobbati, AV; Rubin, BP «Unraveling the Biology of Epithelioid Hemangioendothelioma, a TAZ-CAMTA1 Fusion Driven Sarcoma» (en anglès). Cancers (Basel), 2022 Jun 16; 14 (12), pp: 2980. DOI: 10.3390/cancers14122980. PMC: 9221450. PMID: 35740643 [Consulta: 11 maig 2022].
  29. Haddox, CL; Riedel, RF «Recent advances in the understanding and management of liposarcoma» (en anglès). Fac Rev, 2021 Gen 4; 10, pp: 1. DOI: 10.12703/r/10-1. PMC: 7894267. PMID: 33659920 [Consulta: 6 novembre 2022].
  30. Alberca, A; Martínez, F; Gil, A; García, EP; Ruescas, FJ; et al «Liposarcoma mixoide: una rara neoplasia mesenquimatosa» (en castellà). Rev Argent Cirug, 2016 Jun; 108 (2), pp: 65-69. ISSN: 2250-639X [Consulta: 6 novembre 2022].
  31. Pănuş, A; Meşină, C; Pleşea, IE; Drăgoescu, PO; et al «Paratesticular liposarcoma of the spermatic cord: a case report and review of the literature» (en anglès). Rom J Morphol Embryol, 2015; 56 (3), pp: 1153-1157. ISSN: 2066–8279. PMID: 26662152 [Consulta: 3 gener 2023].
  32. Ghadimi, MP; Liu, P; Peng, T; Bolshakov, S; Young, ED; Torres, KE; Colombo, C; Hoffman, A; et al «Pleomorphic liposarcoma: clinical observations and molecular variables» (en anglès). Cancer, 2011 Des 1; 117 (23), pp: 5359-5369. DOI: 10.1002/cncr.26195. PMC: 3161152. PMID: 21598240 [Consulta: 6 novembre 2022].
  33. Košec, A; Zurak, K; Čupić, H; Bedeković, V «Primary parotid liposarcoma» (en anglès). Eur Ann Otorhinolaryngol Head Neck Dis, 2019 Oct; 136 (5), pp: 405-408. DOI: 10.1016/j.anorl.2018.01.013. ISSN: 1879-730X. PMID: 30876853 [Consulta: 3 gener 2023].
  34. Lechner, M; Borhanian, K; Mitterwallner, S; Bittner, R; et al «Retroperitoneal Liposarcoma: A Concern in Inguinal Hernia Repair» (en anglès). JSLS, 2019 Gen-Mar; 23 (1), pp: e2018.00064. DOI: 10.4293/JSLS.2018.00064. PMC: 6345196. PMID: 30700965 [Consulta: 4 juliol 2023].
  35. Skapek, SX; Ferrari, A; Gupta, AA; Lupo, PJ; Butler, E; Shipley, J; et al «Rhabdomyosarcoma» (en anglès). Nat Rev Dis Primers, 2019 Gen 7; 5 (1), pp: 1. DOI: 10.1038/s41572-018-0051-2. PMC: 7456566. PMID: 30617281 [Consulta: 27 octubre 2022].
  36. Eguía-Aguilar, P; López-Martínez, B; Retana-Contreras, C; Perezpeña-Diazconti, M «Alveolar rhabdomyosarcoma: origin and prognostic implications of molecular findings» (en anglès). Bol Med Hosp Infant Mex, 2016 Nov-Des; 73 (6), pp: 405-410. DOI: 10.1016/j.bmhimx.2016.09.001. ISSN: 1665-1146. PMID: 29421285 [Consulta: 30 octubre 2022].
  37. Sevilla Lizcano, VA; Rentería Navarro, JM; Pérez Avelino, V; Tapia Garibay, JI «Reporte de caso. Rabdomiosarcoma botrioides de la vía biliar» (en castellà). Imagen Diagn, 2016 Gen-Jun, 7 (1), pp: 25-28. DOI: 10.1016/j.imadi.2015.05.010. ISSN: 2171-3669 [Consulta: 18 gener 2023].
  38. Ricker, CA; Crawford, K; Matlock, K; Lathara, M; Seguin, B; Rudzinski, ER; et al «Defining an embryonal rhabdomyosarcoma endotype» (en anglès). Cold Spring Harb Mol Case Stud, 2020 Apr 1; 6 (2), pp: a005066. DOI: 10.1101/mcs.a005066. PMC: 7133750. PMID: 32238403 [Consulta: 27 desembre 2022].
  39. Carroll, SJ; Nodit, L «Spindle cell rhabdomyosarcoma: a brief diagnostic review and differential diagnosis» (en anglès). Arch Pathol Lab Med, 2013 Ag; 137 (8), pp: 1155-1158. DOI: 10.5858/arpa.2012-0465-RS. ISSN: 1543-2165. PMID: 23899074 [Consulta: 4 febrer 2023].
  40. Whittle, S; Venkatramani, R; Schönstein, A; Pack, SD; Alaggio, R; Vokuhl, C; Rudzinski, ER; Wulf, AL; Zin, A; Gruver, JR; Arnold, MA; et al «Congenital spindle cell rhabdomyosarcoma: An international cooperative analysis» (en anglès). Eur J Cancer, 2022 Jun; 168, pp: 56-64. DOI: 10.1016/j.ejca.2022.03.022. PMC: 9123806. PMID: 35452896 [Consulta: 25 juliol 2023].
  41. Noujaim, J; Thway, K; Jones, RL; Miah, A; Khabra, K; Langer, R; Kasper, B; et al «Adult Pleomorphic Rhabdomyosarcoma: A Multicentre Retrospective Study» (en anglès). Anticancer Res, 2015 Nov; 35 (11), pp: 6213-6217. ISSN: 1791-7530. PMID: 26504053 [Consulta: 16 març 2023].
  42. Mangla, A; Yadav, U «Leiomyosarcoma» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Set 24; NBK551667 (rev), pàgs: 68. PMID: 31869131 [Consulta: 28 octubre 2022].
  43. Xie, X; Chen, Y; Ding, C; Yu, X; Zou, L; et al «Primary pulmonary leiomyosarcoma: A case report» (en anglès). Oncol Lett, 2016 Mar; 11 (3), pp: 1807-1810. DOI: 10.3892/ol.2016.4131. PMC: 4774417. PMID: 26998080 [Consulta: 4 juny 2023].
  44. Weiss, RA; Vogt, PK «100 years of Rous sarcoma virus» (en anglès). J Exp Med, 2011 Nov 21; 208 (12), pp: 2351-2355. DOI: 10.1084/jem.20112160. PMC: 3256973. PMID: 22110182 [Consulta: 17 febrer 2023].
  45. Iglesias García, J; Ferreiro, R; Lariño Noia, J; Abdulkader, I; Alvarez Del Castillo, M; et al «Pancreatic fusocellular sarcoma. The importance of endoscopic ultrasound-guided fine needle aspiration in the differential diagnosis of solid pancreatic tumors» (en anglès). Rev Esp Enferm Dig, 2009 Jul; 101 (7), pp: 498-504. DOI: 10.4321/s1130-01082009000700009. ISSN: 1130-0108. PMID: 19642843 [Consulta: 3 novembre 2022].
  46. Gołota, J; Osowiecka, K; Orłowski, T «Primary pulmonary sarcoma - treatment outcomes depending on the different types of radical operation» (en anglès). Kardiochir Torakochirurgia Pol, 2019 Mar; 16 (1), pp: 1-6. DOI: 10.5114/kitp.2019.83938. PMC: 6491372. PMID: 31043968 [Consulta: 15 novembre 2022].
  47. Mello, CA; Batista Campos, FA; Goss Santos, T; Gobo Silva, ML; Tardin Torrezan, G; D'Almeida Costa, F; Formiga, MN; Nicolau, U; Nascimento, AG; et al «Desmoplastic Small Round Cell Tumor: A Review of Main Molecular Abnormalities and Emerging Therapy» (en anglès). Cancers (Basel), 2021 Gen 28; 13 (3), pp: 498. DOI: 10.3390/cancers13030498. PMC: 7865637. PMID: 33525546 [Consulta: 6 abril 2023].
  48. Gaballah, AH; Jensen, CT; Palmquist, S; Pickhardt, PJ; Duran, A; et al «Angiosarcoma: clinical and imaging features from head to toe» (en anglès). Br J Radiol, 2017 Jul; 90 (1075), pp: 20170039. DOI: 10.1259/bjr.20170039. PMC: 5594986. PMID: 28471264 [Consulta: 28 octubre 2022].
  49. Oley, MC; Oley, MH; Durry, MF; Kepel, REM; Faruk, M «Cutaneous angiosarcoma: A case report» (en anglès). Int J Surg Case Rep, 2021 Nov; 88, pp: 106506. DOI: 10.1016/j.ijscr.2021.106506. PMC: 8577069. PMID: 34741850 [Consulta: 30 octubre 2022].
  50. Hart, J; Mandavilli, S «Epithelioid angiosarcoma: a brief diagnostic review and differential diagnosis» (en anglès). Arch Pathol Lab Med, 2011 Feb; 135 (2), pp: 268-272. DOI: 10.5858/135.2.268. ISSN: 1543-2165. PMID: 21284449 [Consulta: 11 juliol 2023].
  51. Gonçalves, I; Nunes, C; Vieira, C; Freitas, D; Pinto, L «Primary Cardiac Angiosarcoma: A Rare and Fatal Diagnosis» (en anglès). Cureus, 2021 Des 29; 13 (12), pp: e20816. DOI: 10.7759/cureus.20816. PMC: 8794415. PMID: 35111478 [Consulta: 29 juny 2023].
  52. Nai, Q; Ansari, M; Liu, J; Razjouyan, H; Pak, S; Tian, Y; Khan, R; Broder, A; Bagchi, A; Iyer, V; et al «Primary Small Intestinal Angiosarcoma: Epidemiology, Diagnosis and Treatment» (en anglès). J Clin Med Res, 2018 Abr; 10 (4), pp: 294-301. DOI: 10.14740/jocmr3153w. PMC: 5827913. PMID: 29511417 [Consulta: 29 juny 2023].
  53. Komatsu, Y; Miyamoto, I; Ohashi, Y; Katagiri, K; Saito, D; Obara, M; et al «Primary epithelioid angiosarcoma originating from the mandibular gingiva: a case report of an extremely rare oral lesion» (en anglès). World J Surg Oncol, 2020 Oct 3; 18 (1), pp: 260. DOI: 10.1186/s12957-020-01999-1. PMC: 7533036. PMID: 33010804 [Consulta: 29 juny 2023].
  54. Pérez-Rodríguez, VM; Muñiz-Ronquillo, T; Ponce-Camacho, MA; Rodríguez-Garza, CY «Sarcoma hepático embrionario indiferenciado: reporte de caso y revisión de la literatura» (en castellà). Bol Med Hosp Infant Mex, 2021; 78 (6), pp: 647-651. DOI: 10.24875/BMHIM.21000011. ISSN: 1665-1146. PMID: 34934209 [Consulta: 22 març 2023].
  55. Tocut, M; Vaknine, H; Potachenko, P; Elias, S; Zandman-Goddard, G «Histiocytic Sarcoma» (en anglès). Isr Med Assoc J, 2020 Oct; 22 (10), pp: 645-647. ISSN: 1565-1088. PMID: 33070490 [Consulta: 5 febrer 2022].
  56. López-Gómez, J; Flores-Vázquez, ER; Salazar-Álvarez, MA; Adame, RY; et al «Treatment of intimal sarcoma of peripheral veins» (en anglès). Int J Surg Case Rep, 2017; 31, pp: 93-98. DOI: 10.1016/j.ijscr.2017.01.018. PMC: 5266490. PMID: 28129609 [Consulta: 22 març 2023].
  57. Bishop, BN; Lynch, DT «Kaposi Sarcoma» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Jun 11; NBK534839 (rev), pàgs: 8. PMID: 30521260 [Consulta: 30 octubre 2022].
  58. Maldonado-Fernández, N; López-Espada, C; Sánchez-Rodríguez, JM; Rodríguez-Morata, A; Fernández-Quesada, F; et al «Síndrome de Stewart-Treves: linfangiosarcoma en linfedema crónico posmastectomía» (en castellà). Angiología, 2002 Gen; 54 (6), pp: 467-471. DOI: 10.1016/S0003-3170(02)74779-2. ISSN: 1695-2987 [Consulta: 28 octubre 2022].
  59. López, L; Vélez, R «Atypical Fibroxanthoma» (en anglès). Arch Pathol Lab Med, 2016 Abr; 140 (4), pp: 376-379. DOI: 10.5858/arpa.2014-0495-RS. ISSN: 1543-2165. PMID: 27028396 [Consulta: 10 gener 2023].
  60. Vanni, S; De Vita, A; Gurrieri, L; Fausti, V; Miserocchi, G; Spadazzi, C; Liverani, C; Cocchi, C; Calabrese, C; et al «Myxofibrosarcoma landscape: diagnostic pitfalls, clinical management and future perspectives» (en anglès). Ther Adv Med Oncol, 2022 Jun 28; 14, pp: 17588359221093973. DOI: 10.1177/17588359221093973. PMC: 9244941. PMID: 35782752 [Consulta: 18 gener 2023].
  61. Gazendam, AM; Popovic, S; Munir, S; Parasu, N; et al «Synovial Sarcoma: A Clinical Review» (en anglès). Curr Oncol, 2021 Maig 19; 28 (3), pp: 1909-1920. DOI: 10.3390/curroncol28030177. PMC: 8161765. PMID: 34069748 [Consulta: 27 octubre 2022].
  62. Korfhage, J; Lombard, DB «Malignant Peripheral Nerve Sheath Tumors: From Epigenome to Bedside» (en anglès). Mol Cancer Res, 2019 Jul; 17 (7), pp: 1417-1428. DOI: 10.1158/1541-7786.MCR-19-0147. PMC: 6610818. PMID: 31023785 [Consulta: 30 octubre 2022].
  63. Stacchiotti, S; Baldi, GG; Morosi, C; Gronchi, A; Maestro, R «Extraskeletal Myxoid Chondrosarcoma: State of the Art and Current Research on Biology and Clinical Management» (en anglès). Cancers (Basel), 2020 Set 21; 12 (9), pp: 2703. DOI: 10.3390/cancers12092703. PMC: 7563993. PMID: 32967265 [Consulta: 11 novembre 2022].
  64. Wang, H; Miao, R; Jacobson, A; Harmon, D; Choy, E; Hornicek, F; et al «Extraskeletal osteosarcoma: A large series treated at a single institution» (en anglès). Rare Tumors, 2018 Gen 31; 10, pp: 1-7. DOI: 10.1177/2036361317749651. PMC: 5811988. PMID: 31508194 [Consulta: 25 gener 2023].
  65. Rana, IA; Hassan, U; Bashir, S; Hussain, M; et al «Müllerian Adenosarcoma: A Single-Centre Experience of 59 Cases of This Rare Entity» (en anglès). Cureus, 2021 Feb 15; 13 (2), pp: e13360. DOI: 10.7759/cureus.13360. PMC: 7969483. PMID: 33747657 [Consulta: 14 desembre 2022].
  66. Tecalco-Cruz, Á; Cortés González, CC «Adenosarcoma uterino con sobrecrecimiento sarcomatoso: un raro y agresivo cáncer para las mujeres después de la menopausia» (en castellà). Gac Mex Oncol, 2021 Abr-Jun; 20 (2), pp: 71-78. DOI: 10.24875/j.gamo.21000180. ISSN: 2565-005X [Consulta: 12 juny 2023].
  67. García-Mendoza, YI; Murguia-Perez, M; Galván-Linares, AI; Mendoza-Ramírez, S; García-Salinas, NL; et al «Case Report: Uterine Adenosarcoma With Sarcomatous Overgrowth and Malignant Heterologous Elements» (en anglès). Front Med (Lausanne), 2022 Gen 10; 8, pp: 819141. DOI: 10.3389/fmed.2021.819141. PMC: 8784412. PMID: 35083260 [Consulta: 12 juny 2023].
  68. Carcano, C; Savage, E; Diacovo, MJ; Kirsch, J «Bronchial carcinosarcoma» (en anglès). J Radiol Case Rep, 2012 Oct; 6 (10), pp: 26-31. DOI: 10.3941/jrcr.v6i10.1049. PMC: 3558274. PMID: 23378874 [Consulta: 17 juliol 2023].
  69. Mansour, S; Derkach, E; Abergil, V; Khuri, S «Carcinosarcoma of the Gallbladder: A Rare Tumor» (en anglès). World J Oncol, 2022 Jun; 13 (3), pp: 103-106. DOI: 10.14740/wjon1495. PMC: 9239502. PMID: 35837320 [Consulta: 9 març 2023].
  70. Vodanovich, DA; Choong, PFM «Soft-tissue Sarcomas» (en anglès). Indian J Orthop, 2018 Gen-Feb; 52 (1), pp: 35-44. DOI: 10.4103/ortho.IJOrtho_220_17. PMC: 5791230. PMID: 29416168 [Consulta: 27 octubre 2022].
  71. Singh, A; Gupta, S; Ghosh, S; Yuwanati, MB «Alveolar soft part sarcoma» (en anglès). BMJ Case Rep, 2014 Abr 10; 2014, pp: bcr2013203386. DOI: 10.1136/bcr-2013-203386. PMC: 3987538. PMID: 24722715 [Consulta: 14 desembre 2022].
  72. Mukhopadhyay, M; Das, C; Parvin, T; Basu, K «Undifferentiated Uterine Sarcoma: An Uncommon Case Report» (en anglès). J Clin Diagn Res, 2017 Mar; 11 (3), pp: ED03-ED04. DOI: 10.7860/JCDR/2017/24924.9370. PMC: 5427324. PMID: 28511398 [Consulta: 21 desembre 2022].
  73. Adiga, CP; Gyanchandani, M; Goolahally, LN; Itagi, RM; Kalenahalli, KV «Endometrial stromal sarcoma: An aggressive uterine malignancy» (en anglès). J Radiol Case Rep, 2016 Set 30; 10 (9), pp: 35-43. DOI: 10.3941/jrcr.v10i9.2770. PMC: 5065272. PMID: 27761197 [Consulta: 28 octubre 2022].
  74. Lang, J; Zhu, W; Nokes, B; Sheth, G; Novak,P; Fuchs, L; Watts, G; et al «Characterization of a novel radiation-induced sarcoma cell line» (en anglès). J Surg Oncol, 2015 Maig; 111 (6), pp: 669-682. DOI: 10.1002/jso.23860. PMC: 4406876. PMID: 25644184 [Consulta: 23 novembre 2022].
  75. Kato, M; Tanaka, T; Ohno, T «Myxoinflammatory Fibroblastic Sarcoma: A Radiographical, Pathological, and Immunohistochemical Report of Rare Malignancy» (en anglès). Case Rep Orthop, 2015 Maig 18; 2015, pp: 620923. DOI: 10.1155/2015/620923. PMC: 4451774. PMID: 26090253 [Consulta: 27 desembre 2022].
  76. Valdivielso Cortázar, E; Bolado Concejo, F; Vila Costas, JJ; Nantes Castillejo, Ó; et al «Sarcoma mieloide intestinal: una infrecuente presentación de una excepcional enfermedad» (en castellà). Gastroenterol Hepatol, 2015 Maig; 38 (5), pp: 322-324. DOI: 10.1016/j.gastrohep.2014.04.002. ISSN: 1578-9519. PMID: 24951304 [Consulta: 20 maig 2023].
  77. Wang, L; Li, LX; Chen, DQ; Yang, L; et al «Low-grade Myofibroblastic sarcoma: clinical and imaging findings» (en anglès). BMC Med Imaging, 2019 Maig 2; 19 (1), pp: 36. DOI: 10.1186/s12880-018-0287-z. PMC: 6498682. PMID: 31046697 [Consulta: 12 novembre 2022].
  78. Armah, HB; Parwani, AV «Epithelioid sarcoma» (en anglès). Arch Pathol Lab Med, 2009 Maig; 133 (5), pp: 814-819. DOI: 10.5858/133.5.814. ISSN: 1543-2165. PMID: 19415960 [Consulta: 28 octubre 2022].
  79. Yilmaz, AF; Saydam, G; Sahin, F; Baran, Y «Granulocytic sarcoma: a systematic review» (en anglès). Am J Blood Res, 2013 Des 18; 3 (4), pp: 265-270. ISSN: 2160-1992. PMC: 3875275. PMID: 24396704 [Consulta: 1r maig 2023].
  80. Messiou, C; Moskovic, E; Vanel, D; Morosi, C; Benchimol, R; Strauss, D; Miah, A; et al «Primary retroperitoneal soft tissue sarcoma: Imaging appearances, pitfalls and diagnostic algorithm» (en anglès). Eur J Surg Oncol, 2017 Jul; 43 (7), pp: 1191-1198. DOI: 10.1016/j.ejso.2016.10.032. ISSN: 1532-2157. PMID: 28057392 [Consulta: 30 gener 2023].
  81. Gore, MR «Treatment, outcomes, and demographics in sinonasal sarcoma: a systematic review of the literature» (en anglès). BMC Ear Nose Throat Disord, 2018 Mar 21; 18, pp: 4. DOI: 10.1186/s12901-018-0052-5. PMC: 5861608. PMID: 29581706 [Consulta: 1r maig 2023].
  82. Ghias, A; Chislett, S «Biphenotypic Sinonasal Sarcoma» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2023 Feb 26; NBK589650 (rev), pàgs: 8. PMID: 36943968 [Consulta: 11 juliol 2023].
  83. Abboud, A; Masrouha, K; Saliba, M; Haidar, R; Saab, R; Khoury, N; et al «Extraskeletal Ewing sarcoma: Diagnosis, management and prognosis» (en anglès). Oncol Lett, 2021 Maig; 21 (5), pp: 354. DOI: 10.3892/ol.2021.12615. PMC: 7967932. PMID: 33747211 [Consulta: 28 desembre 2022].
  84. Facchetti, F; Simbeni, M; Lorenzi, L «Follicular dendritic cell sarcoma» (en anglès). Pathologica, 2021 Oct; 113 (5), pp: 316-329. DOI: 10.32074/1591-951X-331. PMC: 8720404. PMID: 34837090 [Consulta: 28 octubre 2022].
  85. Pokuri, VK; Merzianu, M; Gandhi, S; Baqai, J; et al «Interdigitating dendritic cell sarcoma» (en anglès). J Natl Compr Canc Netw, 2015 Feb; 13 (2), pp: 128-132. DOI: 10.6004/jnccn.2015.0020. ISSN: 1540-1413. PMID: 25691604 [Consulta: 15 novembre 2022].
  86. Zwerdling, T; Won, E; Shane, L; Javahara, R; Jaffe, R «Langerhans cell sarcoma: case report and review of world literature» (en anglès). J Pediatr Hematol Oncol, 2014 Ag; 36 (6), pp: 419-425. DOI: 10.1097/MPH.0000000000000196. ISSN: 1536-3678. PMID: 24942035 [Consulta: 16 novembre 2022].
  87. Wang, C; Chen, Y; Gao, C; Yin, J; Li, H «Multifocal Langerhans cell sarcoma involving epidermis: a case report and review» (en anglès). Diagn Pathol, 2012 Ag 14; 7, pp: 99. DOI: 10.1186/1746-1596-7-99. PMC: 3478178. PMID: 22889043 [Consulta: 18 gener 2023].
  88. Siozopoulou, V; Marcq, E; De Winne, K; Norga, K; Schmitz, G; Duwel, V; et al «NTRK Fusions in a Sarcomas Series: Pathology, Molecular and Clinical Aspects» (en anglès). Pathol Oncol Res, 2022 Maig 11; 28, pp: 1610423. DOI: 10.3389/pore.2022.1610423. PMC: 9130470. PMID: 35645621 [Consulta: 9 març 2023].
  89. Connolly, EA; Bhadri, VA; Wake, J; Ingley, KM; Lewin, J; Bae, S; Wong, DD; et al «Systemic treatments and outcomes in CIC-rearranged Sarcoma: A national multi-centre clinicopathological series and literature review» (en anglès). Cancer Med, 2022 Abr; 11 (8), pp: 1805-1816. DOI: 10.1002/cam4.4580. PMC: 9041083. PMID: 35178869 [Consulta: 11 maig 2023].
  90. Chebib, I; Jo, VY «Round cell sarcoma with CIC-DUX4 gene fusion: Discussion of the distinctive cytomorphologic, immunohistochemical, and molecular features in the differential diagnosis of round cell tumors» (en anglès). Cancer Cytopathol, 2016 Maig; 124 (5), pp: 350-361. DOI: 10.1002/cncy.21685. ISSN: 1934-6638. PMID: 26800124 [Consulta: 4 desembre 2022].
  91. Juel, J; Ibrahim, RM «A case of clear cell sarcoma-A rare malignancy» (en anglès). Int J Surg Case Rep, 2017; 36, pp: 151-154. DOI: 10.1016/j.ijscr.2017.05.034. PMC: 5459563. PMID: 28587971 [Consulta: 28 octubre 2022].
  92. Baliaka, A; Balis, G; Michalopoulou-Manoloutsiou, E; Papanikolaou, A; Nikolaidou, A «Primary angiosarcoma of bone. A case report» (en anglès). Hippokratia, 2013 Abr; 17 (2), pp: 180-182. ISSN: 1790-8019. PMC: 3743628. PMID: 24376329 [Consulta: 12 febrer 2023].
  93. Varvarousis, DN; Skandalakis, GP; Barbouti, A; Papathanakos, G; Filis, P; Tepelenis, K; et al «Adamantinoma: An Updated Review» (en anglès). In Vivo, 2021 Nov-Des; 35 (6), pp: 3045-3052. DOI: 10.21873/invivo.12600. PMC: 8627749. PMID: 34697136 [Consulta: 12 novembre 2022].
  94. Wang, GY; Lucas, DR «Primary Leiomyosarcoma of Bone: Review and Update» (en anglès). Arch Pathol Lab Med, 2019 Nov; 143 (11), pp: 1332-1337. DOI: 10.5858/arpa.2019-0375-RA. ISSN: 1543-2165. PMID: 31661313 [Consulta: 31 maig 2023].
  95. Ritter, J; Bielack, SS «Osteosarcoma» (en anglès). Ann Oncol, 2010 Oct; 21 (Supl 7), pp: vii320-325. DOI: 10.1093/annonc/mdq276. ISSN: 1569-8041. PMID: 20943636 [Consulta: 13 abril 2023].
  96. Mosalleum, E; Afrogheh, A; Stofberg, S; Bezuidenhout, AF; et al «A review of primary osteosarcoma of the larynx and case report» (en anglès). Head Neck Pathol, 2015 Mar; 9 (1), pp: 158-164. DOI: 10.1007/s12105-014-0550-8. PMC: 4382484. PMID: 24947052 [Consulta: 3 març 2023].
  97. Loubna, A; Bouchra, T «Osteosarcoma of the jaws: A case report» (en anglès). Int J Surg Case Rep, 2022 Abr; 93, pp: 106909. DOI: 10.1016/j.ijscr.2022.106909. PMC: 8956793. PMID: 35339036 [Consulta: 17 juliol 2023].
  98. Hameed, S; Vijayan, S; Naik, M; Rao, S «Multicentric osteosarcoma» (en anglès). Singapore Med J, 2012 Oct; 53 (10), pp: e214-e217. ISSN: 2737-5935. PMID: 23112033 [Consulta: 31 maig 2023].
  99. Liu, XW; Zi, Y; Xiang, LB; Han, TY «Periosteal osteosarcoma: a review of clinical evidence» (en anglès). Int J Clin Exp Med, 2015 Gen 15; 8 (1), pp: 37-44. ISSN: 1940-5901. PMC: 4358427. PMID: 25784972 [Consulta: 12 novembre 2022].
  100. Hansen, MF; Seton, M; Merchant, A «Osteosarcoma in Paget's disease of bone» (en anglès). J Bone Miner Res, 2006 Des; 21 (Supl 2), pp: P58-P63. DOI: 10.1359/jbmr.06s211. ISSN: 1523-4681. PMID: 17229010 [Consulta: 31 octubre 2022].
  101. Liu, JJ; Liu, S; Wang, JG; Zhu, W;Y Hua, YQ; et al «Telangiectatic osteosarcoma: a review of literature» (en anglès). Onco Targets Ther, 2013 Maig 28; 6, pp: 593-602. DOI: 10.2147/OTT.S41351. PMC: 4358427. PMID: 23745051 [Consulta: 12 novembre 2022].
  102. Chow, WA «Chondrosarcoma: biology, genetics, and epigenetics» (en anglès). F1000Res, 2018 Nov 20; 7, pp: F1000 Faculty Rev-1826. DOI: 10.12688/f1000research.15953.1. PMC: 6248264. PMID: 30519452 [Consulta: 13 abril 2023].
  103. Mendenhall, WM; Reith, JD; Scarborough, MT; Stechmiller, BK; Mendenhall, NP «Mesenchymal Chondrosarcoma» (en anglès). Int J Part Ther, Tardor 2016; 3 (2), pp: 300-304. DOI: 10.14338/IJPT-16-00019.1. PMC: 6871616. PMID: 31772981 [Consulta: 28 octubre 2022].
  104. Klein, A; Tauscher, F; Birkenmaier, C; Baur-Melnyk, A; Knösel, T; et al «Clear cell chondrosarcoma is an underestimated tumor: Report of 7 cases and meta-analysis of the literature» (en anglès). J Bone Oncol, 2019 Oct 31; 19, pp: 100267. DOI: 10.1016/j.jbo.2019.100267. PMC: 6879987. PMID: 31788417 [Consulta: 3 novembre 2022].
  105. Tenny, S; Varacallo, M «Chordoma» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2022 Set 4; NBK430846 (rev), pàgs: 5. PMID: 28613596 [Consulta: 31 octubre 2022].
  106. Ozaki, T «Diagnosis and treatment of Ewing sarcoma of the bone: a review article» (en anglès). J Orthop Sci, 2015 Mar; 20 (2), pp: 250-263. DOI: 10.1007/s00776-014-0687-z. PMC: 4366541. PMID: 25691401 [Consulta: 16 març 2023].
  107. Stacchiotti, S; Frezza, AM; Blay, JY; Baldini, EH; Bonvalot, S; Bovée, JVMG; Callegaro, D; Casali, PG; Chiang, RCJ; Demetri, GD; Demicco, EG; Desai, J; Eriksson, M; Gelderblom, H; et al «Ultra-rare sarcomas: A consensus paper from the Connective Tissue Oncology Society community of experts on the incidence threshold and the list of entities» (en anglès). Cancer, 2021 Ag 15; 127 (16), pp: 2934-2942. DOI: 10.1002/cncr.33618. PMC: 8319065. PMID: 33910263 [Consulta: 28 octubre 2022].

Bibliografia modifica

Enllaços externs modifica

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Sarcoma