Llac Baikal: diferència entre les revisions

Contingut suprimit Contingut afegit
m Corregit: trobem amb que el > trobem que el
m Corregit: fins un màxim > fins a un màxim
Línia 29:
Té una extensió de 31.500&nbsp;km², uns 636&nbsp;km de llargària, una amplada d'entre 15 i 79&nbsp;km, i uns 1.637&nbsp;[[Metre|m]] de profunditat màxima, que el fan el llac de més fondària del [[món]].<ref>{{ref-web|llengua=anglès|url=http://geology.com/records/deepest-lake.shtml|títol=Deepest Lake in the World|editor=geology.com |consulta=18 de desembre de 2013}}</ref> Constitueix el llac amb la reserva d'[[aigua dolça]] més important del món,<ref name="touchstone"/> també és el llac amb les aigües més transparents<ref>{{ref-llibre |títol=Ecosystems and Natural Resources of Mountain Regions. Proceedings of the first international symposium on Lake Baikal: The current state of the surface and underground hydrosphere in mountainous areas. "Nauka", Novosibirsk, Russia |cognom=Jung |nom=J. |coautors=Hojnowski, C., Jenkins, H., Ortiz, A., Brinkley, C., Cadish, L., Evans, A., Kissinger, P., Ordal, L., Osipova, S., Smith, A., Vredeveld, B., Hodge, T., Kohler, S., Rodenhouse, N. and Moore, M. |editor=Smirnov,A.I. |any=2004 |pàgines=131–140 |capítol=Diel vertical migration of zooplankton in Lake Baikal and its relationship to body size |urlcapítol=http://www.wellesley.edu/Biology/Faculty/Mmoore/Content/JUNG_et_al_2004.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]] |consulta=9 August 2009}}</ref> i amb més de 25 milions d'anys d'existència és el més antic del planeta.<ref name="touchstone">[http://marine.usgs.gov/fact-sheets/baikal/ Fact Sheet: Lake Baikal — A Touchstone for Global Change and Rift Studies], July 1993 (consultat el 2 d'agost del 2010)</ref>
 
El Baikal és un llac d'origen [[Placa tectònica|tectònic]], es va formar com un antic [[rift]].<ref name="touchstone" /> A la zona hi viuen més de 1.700 [[espècies]] de [[Planta|plantes]] i [[animal]]s, dos terços dels quals no es poden trobar en cap altra part del món,<ref>{{cite encyclopedia |title=Russia |work=Britannica Student Encyclopedia |year=2007 |publisher=Encyclopædia Britannica Online |accessdate=2 d'agost del 2007 |url=http://www.britannica.com/ebi/article-207539}}</ref> el [[1996]] la [[UNESCO]] el va incloure a la [[Llista del Patrimoni de la Humanitat a l'Àsia i Oceania|llista]] de béns naturals [[Patrimoni de la Humanitat]].<ref>{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/list/754|title=Lake Baikal — World Heritage Site|publisher=World Heritage|accessdate=January 13, 2007}}</ref> A la banda est del Baikal habiten tribus [[buriats]]<ref>{{cite web |last=Hammer |first=M. |coauthors=Karafet, T. |title=DNA & the peopling of Siberia |url=http://www.mnh.si.edu/arctic/html/peopling_siberia.html |year=1995 |publisher=Smithsonian Institution |accessdate=August 9, 2009}}</ref><ref name=animal>{{ref-llibre |títol=The Other Side of Russia: A Slice of Life in Siberia and the Russian Far East |cognom=Hudgins |nom=S. |any=2003 |editorial=Texas A&M University Press |url=http://www.tamu.edu/upress/BOOKS/2003/sample/hudginschap.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]] |consulta=3 d'agost del 2010}}</ref> que viuen de la cria de [[Cabra|cabres]], [[camell]]s, [[Bou|vaques]] i [[Ovella|ovelles]],<ref name=animal/> la temperatura de la zona varia des d'un mínim de -19&nbsp;°C a l'hivern fins a un màxim de 14&nbsp;°C a l'estiu,<ref>{{ref-publicació |cognom=Fefelov |nom=I. |coautors=Tupitsyn, I. |any=2004 |mes=August |article=Waders of the Selenga delta, Lake Baikal, eastern Siberia |publicació=Wader Study Group Bulletin |volum=104 |pàgines=66–78 |url=http://elibrary.unm.edu/sora/IWSGB/v104/p00066-p00078.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]] |consulta=3 d'agost del 2010}}</ref> el Baikal roman glaçat durant la meitat de l'any a causa de la seva latitud.
 
Té un total de 336 rius que hi aboquen les seves aigües del Selenga, el Barguzin, l'Angarà Superior (aquest darrer després en surt), i només un riu que hi neix, l'[[Angarà]], afluent del [[Ienissei]]. Durant el període [[geològic]] del [[paleolític]] s'hi va desenvolupar una cultura al voltant que s'estenia des de l'[[Ural]] fins a l'[[Amèrica del Nord]].