Rittmannita

mineral fosfat

La rittmannita és un mineral de la classe dels fosfats, que pertany al subgrup de la whiteïta. Rep el nom pel vulcanòleg suís Alfred Rittmann (1893 - 1980), considerat per molts com el fundador de la vulcanologia europea.

Infotaula de mineralRittmannita

Modifica el valor a Wikidata
Fórmula química{(Mn2+,Ca)}{Mn2+}{(Fe2+,Mn2+,Mg)₂}{(Al,Fe3+)₂}(PO₄)₄(OH)₂·8H₂O
EpònimAlfred Rittmann Modifica el valor a Wikidata
Localitat tipusÀrea de Cubos-Mesquitela-Mangualde, Mangualde, Districte de Viseu, Portugal
Classificació
Categoriafosfats
Nickel-Strunz 10a ed.8.DH.15
Nickel-Strunz 9a ed.8.DH.15 Modifica el valor a Wikidata
Nickel-Strunz 8a ed.VII/D.29 Modifica el valor a Wikidata
Dana42.11.3.4
Heys19.12.63
Propietats
Sistema cristal·límonoclínic
Estructura cristal·linaa = 15,01 Å; b = 6,89 Å; c = 10,16 Å; β = 112,82°
Colorgroc clar
Duresa3,5
Lluïssorvítria
Propietats òptiquesbiaxial (+)
Índex de refracciónα = 1,622 nβ = 1,628 nγ = 1,654
Birefringènciaδ = 0,032
Angle 2Vmesurat: 43°, calculat: 52°
Dispersió òpticar > v a r < v forta
Impureses comunesMg
Més informació
Estatus IMAaprovat Modifica el valor a Wikidata
Codi IMAIMA1987-048
Any d'aprovació1987
SímbolRit Modifica el valor a Wikidata
Referències[1]

Característiques modifica

La rittmannita és un fosfat de fórmula química {(Mn2+,Ca)}{Mn2+}{(Fe2+,Mn2+,Mg)₂}{(Al,Fe3+)₂}(PO₄)₄(OH)₂·8H₂O. Va ser aprovada com a espècie vàlida per l'Associació Mineralògica Internacional l'any 1987. Cristal·litza en el sistema monoclínic. La seva duresa a l'escala de Mohs és 3,5.

Segons la classificació de Nickel-Strunz, la rittmannita pertany a «08.DH: Fosfats amb cations de mida mitjana i gran, (OH, etc.):RO₄ < 1:1» juntament amb els següents minerals: minyulita, leucofosfita, esfeniscidita, tinsleyita, jahnsita-(CaMnFe), jahnsita-(CaMnMg), jahnsita-(CaMnMn), keckita, whiteïta-(CaFeMg), whiteïta-(CaMnMg), whiteïta-(MnFeMg), jahnsita-(MnMnMn), kaluginita, jahnsita-(CaFeFe), jahnsita-(NaFeMg), jahnsita-(NaMnMg), jahnsita-(CaMgMg), manganosegelerita, overita, segelerita, wilhelmvierlingita, juonniïta, calcioferrita, kingsmountita, montgomeryita, zodacita, arseniosiderita, kolfanita, mitridatita, pararobertsita, robertsita, sailaufita, mantienneïta, paulkerrita, benyacarita, xantoxenita, mahnertita, andyrobertsita, calcioandyrobertsita, englishita i bouazzerita.

Formació i jaciments modifica

Va ser descoberta a l'àrea de Cubos-Mesquitela-Mangualde, a Mangualde (Districte de Viseu, Portugal). També ha estat descrita en altres indrets del país, tant a Viseu com a Guarda, així com a Espanya, el Marroc, Alemanya i l'estat nord-americà de Carolina del Nord.

Referències modifica

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Rittmannita
  1. «Rittmannite» (en anglès). Mindat. [Consulta: 25 desembre 2019].