La pericarditis aguda és una inflamació sobtada i generalment dolorosa del pericardi,[1] caracteritzada per un embassament de líquid[2] i l'acumulació de productes de la sang com fibrina, glòbuls vermells i glòbuls blancs en la cavitat pericardíaca.[3]

Plantilla:Infotaula malaltiaPericarditis aguda
Tipuspericarditis Modifica el valor a Wikidata
Especialitatcardiologia Modifica el valor a Wikidata
Clínica
Símptomesdolor toràcic Modifica el valor a Wikidata
Patogènia
Afectapericardi Modifica el valor a Wikidata
Classificació
CIM-11BB20 Modifica el valor a Wikidata
CIM-10I30
CIM-9420
Recursos externs
MedlinePlus000182
eMedicinemed/1781
MeSHC14.280.720
UMLS CUIC0155679 Modifica el valor a Wikidata

Etiologia modifica

Les causes més comunes de la pericarditis aguda són:[4]

Altres causes menys freqüents inclouen: trauma,[15] complicacions sèptiques de l'acupuntura,[16] erisipela,[17] febre mediterrània familiar,[18] histoplasmosi,[19] fàrmacs (anticoagulants, penicil·lina, procaïnamida, fenitoïna o fenilbutazona), efecte advers del tractament amb adalimumab per l'artritis psoriàsica[20] o amb interferons contra la hepatitis C crònica,[21] síndrome de diferenciació secundari a quimioteràpia amb d'àcid tot-transretinoic i triòxid d'arsènic contra la leucèmia promielocítica aguda (un subtipus de leucèmia aguda mieloide),[22] infart agut de miocardi, miocarditis,[23] insuficiència suprarenal,[24] dissecció aòrtica,[25] radioteràpia,[26] trasplantament al·logènic de cèl·lules mare hematopoètiques,[27] embolització accidental d'un tros de filtre col·locat a la vena cava inferior en una intervenció prèvia de cirurgia vascular,[28] complicació d'un procediment endoscòpic,[29] embòlia pulmonar aguda,[30] perforació esofàgica per ingesta de lleixiu,[31] tumor del sac vitel·lí mediastínic,[32] massa mediastínica originada per una malaltia de Graves amb hiperplàsia tímica,[33] lupus eritematós sistèmic,[34] artritis reumatoide,[35] insuficiència renal, ús de cigarretes electròniques,[36] consum de les arrels de Crataegus mexicana[37] o de castanyes bordes,[38] etc. És una de les moltes manifestacions de la síndrome post-COVID.[39]

Diagnòstic modifica

La diagnosi de la pericarditis aguda es basa en l'examen físic,[40] l'electrocardiograma,[41] la radiografia de tòrax, les anàlisis de sang, la ressonància magnètica cardiovascular[42] i l'ecocardiografia.[43] El seu diagnòstic diferencial inclou la malaltia coronària aguda, la colecistitis,[44] la dissecció aòrtica aguda,[45] l'aleteig auricular,[46] el pneumotòrax o el pneumomediastí espontani.[47]

Referències modifica

  1. Tingle, LE; Molina, M; Calvert, CW «Acute Pericarditis» (en anglès). Am Fam Physician, 2007 Nov 15; 76 (10), pp: 1509-1514. ISSN: 1532-0650. PMID: 18052017 [Consulta: 14 març 2024].
  2. Willner, DA; Goyal, A; Grigorova, Y; Kiel, J «Pericardial Effusion» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2023 Feb 20; NBK431089 (rev), pàgs: 6. PMID: 28613741 [Consulta: 11 abril 2024].
  3. Mori, S; Bradfield, JS; Peacock, WJ; Anderson, RH; Shivkumar, K «Living Anatomy of the Pericardial Space: A Guide for Imaging and Interventions» (en anglès). JACC Clin Electrophysiol, 2021 Des; 7 (12), pp: 1628-1644. DOI: 10.1016/j.jacep.2021.09.008. PMC: 8712969. PMID: 34949433 [Consulta: 11 abril 2024].
  4. Lazarou, E; Tsioufis, P; Vlachopoulos, C; Tsioufis, C; Lazaros, G «Acute Pericarditis: Update» (en anglès). Curr Cardiol Rep, 2022 Ag; 24 (8), pp: 905-913. DOI: 10.1007/s11886-022-01710-8. PMC: 9122084. PMID: 35595949 [Consulta: 14 març 2024].
  5. Tsoukalas, N; Kostakis, ID; Demiri, S; Koumakis, G; et al «Neoplastic pericarditis as the initial manifestation of a papillary thyroid carcinoma» (en anglès). Ups J Med Sci, 2013 Ag; 118 (3), pp: 196-198. DOI: 10.3109/03009734.2013.801541. PMC: 3713385. PMID: 23697667 [Consulta: 14 març 2024].
  6. Al-Futaisi, A; Al-Aamri, M; Bahowairath, F; Al Jufaili, MS «Acute Pericarditis as an Uncommon Presentation of Graves' Disease» (en anglès). Oman Med J, 2022 Mar 22; 37 (2), pp: e359. DOI: 10.5001/omj.2020.82. PMC: 9014271. PMID: 35441042 [Consulta: 14 març 2024].
  7. El-Asmar, J; Kharfan-Dabaja, MA; Ayala, E «Acute pericarditis and tamponade from Coxsackie B3 in an adult Hematopoietic-Cell-Allograft recipient: A rare but potentially serious complication» (en anglès). Hematol Oncol Stem Cell Ther, 2016 Jun; 9 (2), pp: 82-85. DOI: 10.1016/j.hemonc.2015.06.004. ISSN: 2589-0646. PMID: 26183671 [Consulta: 14 març 2024].
  8. Spoto, S;E Valeriani, E; Locorriere, L; Beretta Anguissola, G; Lauria Pantano, A; et al «Influenza B virus infection complicated by life-threatening pericarditis: a unique case-report and literature review» (en anglès). BMC Infect Dis, 2019 Gen 10; 19 (1), pp: 40. DOI: 10.1186/s12879-018-3606-7. PMC: 6327550. PMID: 30630424 [Consulta: 14 març 2024].
  9. Gill, H; Beinhoff, P; Lamberg, M; Mehta, T «Acute Pericarditis Due to SARS-COV-2 in a Kidney Transplant Recipient» (en anglès). Cureus, 2021 Jul 21; 13 (7), pp: e16547. DOI: 10.7759/cureus.16547. PMC: 8379097. PMID: 34430154 [Consulta: 14 març 2024].
  10. Shigematsu, T; Shibue, Y «Bacterial Pericarditis Caused by Campylobacter fetus subsp. fetus After Mutton Consumption» (en anglès). Cureus, 2023 Gen 1; 15 (1), pp: e33213. DOI: 10.7759/cureus.33213. PMC: 9888592. PMID: 36733578 [Consulta: 14 març 2024].
  11. Pergola, G; Cascone, A; Russo, M «Acute pericarditis and myocarditis by Toxoplasma gondii in an immunocompetent young man: a case report» (en anglès). Infez Med, 2010 Mar; 18 (1), pp: 48-52. ISSN: 2532-8689. PMID: 20424527 [Consulta: 14 març 2024].
  12. Nesheiwat, Z; Lee, JJ «Uremic Pericarditis» (en anglès). StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing LLC, 2023 Jul 17; NBK536920 (rev), pàgs: 7. PMID: 30725605 [Consulta: 14 març 2024].
  13. Denk, A, Kobat, MA; Balin, SO; Kara, SS; Dogdu, O «Tuberculous pericarditis: a case report» (en anglès). Infez Med, 2016 Des 1; 24 (4), pp: 337-339. ISSN: 2532-8689. PMID: 28011971 [Consulta: 14 març 2024].
  14. Hammer, Y; Bishara, J; Eisen, A; Iakobishvili, Z; et al «Seasonal patterns of acute and recurrent idiopathic pericarditis» (en anglès). Clin Cardiol, 2017 Nov; 40 (11), pp: 1152-1155. DOI: 10.1002/clc.22804. PMC: 6490418. PMID: 28914972 [Consulta: 14 març 2024].
  15. Tanking, C; Antonopoulos, A; Izgi, C; Earl, N; Harrington, D «Acute inflammatory pericarditis and constriction following blunt chest trauma» (en anglès). Turk Kardiyol Dern Ars, 2020 Nov; 48 (8), pp: 786. DOI: 10.5543/tkda.2020.69137. ISSN: 1308-4488. PMID: 33257616 [Consulta: 14 març 2024].
  16. Ullah, W; Roomi, S; Sattar, Z; Ahmad, A; et al «Acupuncture related acute purulent pericarditis masquerading uremic pericarditis» (en anglès). J Community Hosp Intern Med Perspect, 2019 Jun 19; 9 (3), pp: 230-234. DOI: 10.1080/20009666.2019.1622380. PMC: 6586117. PMID: 31258863 [Consulta: 14 març 2024].
  17. Gečaitė, A; Vainalavičiūtė, A; Rekienė, DE; Jankauskienė, L; Naudžiūnas, A «Erysipelas Complicated with Acute Exudative Pericarditis» (en anglès). Medicina (Kaunas), 2020 Oct 29; 56 (11), pp: 571. DOI: 10.3390/medicina56110571. PMC: 7692715. PMID: 33138010 [Consulta: 14 març 2024].
  18. Yoshioka, K; Furumitsu, Y; Sano, T; Miyamoto, T; Agematsu, K «Acute pericarditis as the first manifestation of familial Mediterranean fever: a possible relationship with idiopathic recurrent pericarditis» (en anglès). Intern Med, 2014; 53 (15), pp: 1659-1663. DOI: 10.2169/internalmedicine.53.2064. ISSN: 1349-7235. PMID: 25088882 [Consulta: 15 març 2024].
  19. Qureshi, NQ; Foley, J; Mufarrih, SH; Kazimuddin, M «Pericardial effusion in an immunocompetent host- a unique presentation of histoplasmosis» (en anglès). J Cardiol Cases, 2023 Oct 25; 29 (1), pp: 35-38. DOI: 10.1016/j.jccase.2023.10.002. PMC: 10770100. PMID: 38188317 [Consulta: 14 març 2024].
  20. Ozkan, H; Cetinkaya, AS; Yildiz, T; Bozat, T «A Rare Side Effect due to TNF-Alpha Blocking Agent: Acute Pleuropericarditis with Adalimumab» (en anglès). Case Rep Rheumatol, 2013 Jul 18; 2013, pp: 985914. DOI: 10.1155/2013/985914. PMC: 3732623. PMID: 23970991 [Consulta: 14 març 2024].
  21. Popescu, C; Arama, C; Gliga, S «Acute pericarditis due to pegylated interferon alpha therapy for chronic HCV hepatitis - case report» (en anglès). BMC Gastroenterol, 2011 Mar 31, 11, pp: 30. DOI: 10.1186/1471-230X-11-30. PMC: 3079687. PMID: 21453456 [Consulta: 14 març 2024].
  22. Alyami, B; Alharbi, AA; Patel, B «A Rare Case of Acute Pericarditis as a Primary Presentation of Differentiation Syndrome» (en anglès). Cureus, 2022 Abr 17; 14 (4), pp: e24213. DOI: 10.7759/cureus.24213. PMC: 9015075. PMID: 35463565 [Consulta: 23 abril 2024].
  23. Choi, MJ; Song, JY; Yang, TU; Jeon, JH; Noh, JY; et al «Acute Myopericarditis caused by Human Metapneumovirus» (en anglès). Infect Chemother, 2016 Mar; 48 (1), pp: 36-40. DOI: 10.3947/ic.2016.48.1.36. PMC: 4835433. PMID: 27104014 [Consulta: 14 març 2024].
  24. Manthri, S; Bandaru, S; Ibrahim, A; Mamillapalli, CK «Acute Pericarditis as a Presentation of Adrenal Insufficiency» (en anglès). Cureus, 2018 Abr 13; 10 (4), pp: e2474. DOI: 10.7759/cureus.2474. PMC: 5999392. PMID: 29904615 [Consulta: 14 març 2024].
  25. Soyer, H «Acute pericarditis: a presenting manifestation of aortic dissection» (en anglès). BMJ Case Rep, 2016 Jun 28; 2016, pp: bcr2016215853. DOI: 10.1136/bcr-2016-215853. PMC: 4932382. PMID: 27353178 [Consulta: 14 març 2024].
  26. Gupta, R; Lin, M; Freedman, GM; Sundlof, DW; Fadlon, CS «Proton beam therapy causing pericarditis - a rare case of radiation induced cardiotoxicity» (en anglès). Cardiooncology, 2022 Abr 18; 8 (1), pp: 9. DOI: 10.1186/s40959-022-00135-0. PMC: 9014645. PMID: 35436973 [Consulta: 14 març 2024].
  27. Goyal, S; Khidhir, A; Burwinkel, MD «Atypical Presentation of Acute Pericarditis Secondary to Allogeneic Hematopoietic Stem Cell Transplantation: A Case Report» (en anglès). Cureus, 2023 Set 7; 15 (9), pp: e44868. DOI: 10.7759/cureus.44868. PMC: 10561524. PMID: 37818511 [Consulta: 2 abril 2024].
  28. Buda, KG; Urbach, J; Rivard, M; Knoper, RC; et al «A Pericardial Pin: Embolization of an Inferior Vena Cava Filter Strut Presenting as Acute Pericarditis» (en anglès). JACC Case Rep, 2021 Feb 17; 3 (2), pp: 304-308. DOI: 10.1016/j.jaccas.2020.12.014. PMC: 8310993. PMID: 34317524 [Consulta: 17 març 2024].
  29. Mohseni, M; Szymanski, T «Acute pericarditis following endoscopy» (en anglès). BMJ Case Rep, 2018 Feb 5; 2018, pp: bcr2017222825. DOI: 10.1136/bcr-2017-222825. PMC: 5836638. PMID: 29437737 [Consulta: 17 abril 2024].
  30. Nakata, A; Aburadani, I; Kontani, K; Hirota, S «Acute Pericarditis Following Acute Pulmonary Thromboembolism» (en anglès). Int Heart J, 2017 Des 12; 58 (6), pp: 1028-1033. DOI: 10.1536/ihj.17-035. ISSN: 1349-3299. PMID: 29151495 [Consulta: 14 març 2024].
  31. Saleh, A; D'amico, A; Hasnie, A; Clarkson, S; Heindl, B «Atrial arrhythmias and acute pericarditis triggered by bleach ingestion-associated oesophageal perforation: a case report» (en anglès). Eur Heart J Case Rep, 2024 Gen 30; 8 (2), pp: ytae046. DOI: 10.1093/ehjcr/ytae046. PMC: 10875924. PMID: 38374983 [Consulta: 14 març 2024].
  32. Aroshidze, B; Boyapati, L; Pokhrel, A; Gotlieb, V; Khan, A; et al «Yolk Sac Tumor in the Anterior Mediastinum Presenting as Acute Pericarditis» (en anglès). Am J Case Rep, 2022 Gen 25; 23, pp: e932616. DOI: 10.12659/AJCR.932616. PMC: 8800463. PMID: 35077441 [Consulta: 14 març 2024].
  33. Acquaro, M; Breviario, F; Greco, A; Ghio, S «Acute pericarditis, Graves' disease, and thymic hyperplasia: a case report» (en anglès). Eur Heart J Case Rep, 2021 Oct 12; 5 (10), pp: ytab392. DOI: 10.1093/ehjcr/ytab392. PMC: 8526917. PMID: 34676356 [Consulta: 5 abril 2024].
  34. Yousefi-Koma, H; Jalalian, R; Bagheri, B «Acute fibrinous constrictive pericarditis and large pericardial effusion as the first manifestation of systemic lupus erythematsous disease in an adult male patient» (en anglès). Clin Case Rep, 2023 Set 27; 11 (10), pp: e7958. DOI: 10.1002/ccr3.7958. PMC: 10533384. PMID: 37780927 [Consulta: 14 març 2024].
  35. Kohara, M; Takeda, S; Miki, T; Ohara, K; Yamanaka, Y; Kawamata, M; et al «Development of Acute Pericarditis Associated with New-onset Rheumatoid Arthritis in a Diabetic Patient with Renal Impairment: The Elusive Nature of Uremia» (en anglès). Intern Med, 2016; 55 (8), pp: 955-959. DOI: 10.2169/internalmedicine.55.5438. ISSN: 1349-7235. PMID: 27086811 [Consulta: 14 març 2024].
  36. Duc, MT; Nguyen, Y; Hung, DN; Hoai, LT; Xuan, PN «Acute Pericarditis After Use of Electronic Cigarettes: A Case Report» (en anglès). Cureus, 2023 Des 1; 15 (12), pp: e49810. DOI: 10.7759/cureus.49810. PMC: 10757904. PMID: 38164324 [Consulta: 14 març 2024].
  37. Persaud, S; Singh, B; Angelo, D «An Atypical Etiology of Acute Pericarditis: A Case Report» (en anglès). Cureus, 2021 Feb 19; 13 (2), pp: e13440. DOI: 10.7759/cureus.13440. PMC: 7982003. PMID: 33763323 [Consulta: 14 març 2024].
  38. Edem, E; Kahyaoğlu, B; Çakar, MA «Acute Effusive Pericarditis due to Horse Chestnut Consumption» (en anglès). Am J Case Rep, 2016 Maig 4; 17, pp: 305-308. DOI: 10.12659/ajcr.896790. PMC: 4913740. PMID: 27141926 [Consulta: 14 març 2024].
  39. Dini, FL; Baldini, U; Bytyçi, I; Pugliese, NR; et al «Acute pericarditis as a major clinical manifestation of long COVID-19 syndrome» (en anglès). Int J Cardiol, 2023 Mar 1; 374, pp: 129-134. DOI: 10.1016/j.ijcard.2022.12.019. PMC: 9734068. PMID: 36513284 [Consulta: 21 març 2024].
  40. Sagristá Sauleda, J «Pericarditis aguda» (en castellà). Med Clin (Barc), 2004 Oct 16; 123 (13), pàgs: 505-508. DOI: 10.1016/s0025-7753(04)74574-1. ISSN: 1578-8989. PMID: 15511374 [Consulta: 17 abril 2024].
  41. Masek, KP: Levis, JT «ECG diagnosis: acute pericarditis» (en anglès). Perm J, Tardor 2013; 17 (4), pp: e146. DOI: 10.7812/TPP/13-044. PMC: 3854820. PMID: 24361030 [Consulta: 14 març 2024].
  42. McDonaugh, B; Perepelova, N; Kellman, P; Galloway, JB; Rosmini, S «Recurrent acute pericarditis diagnosed by extra-cellular volume maps» (en anglès). Eur Heart J, 2022 Abr 6; 43 (14), pp: 1440-1441. DOI: 10.1093/eurheartj/ehab341. PMC: 9649908. PMID: 34128054 [Consulta: 14 març 2024].
  43. Xanthopoulos, A; Skoularigis, J «Diagnosis of acute pericarditis» (en anglès). e-J Cardiol Pract, 2017 Set 6; 15 (15), pàgs: 1-18. ISSN: 2476-7174 [Consulta: 14 març 2024].
  44. Garmpi, A; Damaskos, C; Garmpis, N; Georgakopoulou, VE; Kaminiotis, VV; Diamantis, E; et al «All that Glitters is not Cholecystitis. A Rare Presentation of Acute Pericarditis Mimicking Cholecystitis and Review of the Literature» (en anglès). Acta Med Litu, 2022; 29 (2), pp: 217-224. DOI: 10.15388/Amed.2022.29.2.8. PMC: 9798999. PMID: 37733419 [Consulta: 15 març 2024].
  45. Hirata, K; Shimotakahara, JI; Nakayama, I; Mukaigawara, M; Wake, M; et al «Acute Aortic Dissection Masquerading as Acute Pericarditis» (en anglès). Intern Med, 2020 Ag 15; 59 (16), pp: 2009-2013. DOI: 10.2169/internalmedicine.4430-20. PMC: 7492124. PMID: 32448833 [Consulta: 28 març 2024].
  46. Schwartz, C; Khadilkar, AC; Bitetzakis, C; Patel, A «A Case of Atrial Flutter Masking Acute Pericarditis» (en anglès). Cureus, 2021 Mar 29; 13 (3), pp: e14168. DOI: 10.7759/cureus.14168. PMC: 8080472. PMID: 33936880 [Consulta: 28 març 2024].
  47. Chaudhary, H; Yousaf, Z; Nasir, U; Waheed, T; Syed, K «Spontaneous pneumomediastinum mimicking acute pericarditis» (en anglès). Clin Case Rep, 2021 Des 4; 9 (12), pp: e05156. DOI: 10.1002/ccr3.5156. PMC: 8643493. PMID: 34917373 [Consulta: 15 març 2024].

Bibliografia modifica

Enllaços externs modifica