Trifini

punt geogràfic on coincideixen les fronteres de tres territoris

Un trifini és un indret on es toquen els territoris de tres jurisdiccions o divisions territorials.[1][2] En el món existeixen 134 trifinis entre estats. Quan hi ha quatre fronteres, un fenomen molt més rar a nivell internacional, es parla de quadrifini.[3] El trifinis sovint són cims com ara el Tossal del Rei, el trifini històric de Catalunya, el País Valencià i l'Aragó,[4] o confluències de rius.

Monument marcant el trifini entre Bèlgica, els Països Baixos i Alemanya

Trifinis internacionals modifica

Dels 195 països al món plenament sobirans, 134 posseeixen almenys un trifini. Els altres són països insulars (com el Japó), països que bordegen sols un país (com Portugal) o que en bordegen dos però no es troben mai (com els Estats Units). Amb les fronteres actuals, tot país amb almenys tres veïns posseeix un trifini.

Alguns fragments separats d'un país poden conduir a un o més trifinis addicionals (com Nakhtxivan a l'Azerbaidjan o Cabinda a Angola). D'altres països poden estar completament envoltats per dos veïns, el que porta a dos triples fronteres diferents entre els mateixos estats com Andorra (amb els trifinis de Portella Blanca d'Andorra o Coll d'Engaït i el Pic de Medacorba), Liechtenstein o Mongòlia.

D'altra banda, quatre entitats amb sobirania discutida (la Franja de Gaza, Cisjordània, Kosovo i el Sàhara Occidental) tenen un o més trifinis amb alguns dels seus veïns. Incloent-los en el total, el món compta amb 159 trifinis internacionals.[cal citació]

La Xina, amb quinze trifinis és el país que en té més. El nombre de trifinis d'un país no depèn tant de la longitud de les seves fronteres sinó del nombre de veïns: Àustria, per exemple, en té nou, només un menys que Rússia, tenint les fronteres vuit vegades més curtes. Similarment, els Estats Units, un dels països amb les fronteres més llargues no té cap triple frontera.

Alguns trifinis també tenen la particularitat de ser el punt d'unió de tres fusos horaris diferents, com la de Rússia (UTC+10h) - Xina (UTC+8h) - Corea del Nord (UTC+9h) o la del Kazakhstan (UTC+6h) - Rússia (UTC+7h) - Xina (UTC+8h).

 

Relació modifica

Ordenats per continents i per ordre alfabètic. Al costat de cada Estat o territori s'indica el lloc més proper a la triple frontera.

ÀFRICA (59)
  Algèria - Eferi   Líbia - Gat   Níger - Madama
  Algèria - Debdeb   Líbia - Gadames   Tunísia - Borj El Khadra
  Algèria - Reggane   Mali - Taoudenni   Mauritània - Chegga
  Algèria - In Guezzam   Mali - Kidal   Níger - Assamakka
  Algèria - Tinduf   Marroc - Zag   Sàhara Occidental - Al Mahbes
  Algèria - Tinduf   Mauritània - Ain Ben Tili   Sàhara Occidental - Al Mahbes
  Angola - Luiana   Namíbia - Singalamwe   Zàmbia - Cholola
  Angola (Cabinda) - Belize   República del Congo - Kimongo   República Democràtica del Congo - Lampa
  Angola - Caianda   República Democràtica del Congo - Kanieke   Zàmbia - Kalene Hill
  Benín - Arbonga   Burkina Faso - Tansarga   Níger - La Tapoa
  Benín   Burkina Faso   Togo
  Benín   Níger   Nigèria
  Botswana   Namíbia   Zàmbia
  Botswana   Namíbia   Sud-àfrica
  Botswana   Sud-àfrica   Zimbàbue
  Botswana   Zàmbia   Zimbàbue
  Burkina Faso   Costa d'Ivori   Ghana
  Burkina Faso   Costa d'Ivori   Mali
  Burkina Faso   Ghana   Togo
  Burkina Faso   Mali   Níger
  Burundi   República Democràtica del Congo   Ruanda
  Burundi   Ruanda   Tanzània
  Camerun   Gabon   Guinea Equatorial
  Camerun   Gabon   República del Congo
  Camerun   Nigèria   Txad
  Camerun   República Centreafricana   República del Congo
  Camerun   República Centreafricana   Txad
  Costa d'Ivori   Guinea   Libèria
  Costa d'Ivori   Guinea   Mali
  Djibouti   Eritrea   Etiòpia
  Djibouti   Etiòpia   Somalilàndia
  Egipte   Líbia   Sudan
  Eritrea   Etiòpia   Sudan
  Etiòpia   Kenya   Somàlia
  Etiòpia   Kenya   Sudan del Sud
  Etiòpia   Somàlia   Somalilàndia
  Etiòpia   Sudan   Sudan del Sud
  Guinea   Guinea Bissau   Senegal
  Guinea   Libèria   Sierra Leone
  Kenya   Sudan del Sud   Uganda
  Kenya   Tanzània   Uganda
  Líbia   Níger   Txad
  Líbia   Sudan   Txad
  Malawi   Moçambic   Tanzània
  Malawi   Moçambic   Zàmbia
  Malawi   Tanzània   Zàmbia
  Mali   Mauritània   Senegal
  Moçambic   Sud-àfrica   Zimbàbue
  Moçambic   Sud-àfrica   Swazilàndia nord
  Moçambic   Sud-àfrica   Swazilàndia sud
  Moçambic   Tanzània   Zàmbia
  Níger   Nigèria   Txad
  República Centreafricana   República del Congo   República Democràtica del Congo
  República Centreafricana   República Democràtica del Congo   Sudan del Sud
  República Centreafricana   Sudan   Sudan del Sud
  República Democràtica del Congo   Ruanda   Uganda
  República Democràtica del Congo   Sudan del Sud   Uganda
  República Democràtica del Congo   Tanzània   Zàmbia
  Ruanda   Tanzània   Uganda
Amèrica (15)
  Argentina   Bolívia   Paraguai
  Argentina   Bolívia   Xile
  Argentina   Brasil   Paraguai
  Argentina   Brasil   Uruguai
  Belize   Guatemala   Mèxic
  Bolívia   Brasil   Paraguai
  Bolívia   Brasil   Perú
  Bolívia   Perú   Xile
  Brasil   Colòmbia   Perú
  Brasil   Colòmbia   Veneçuela
  Brasil   Guaiana Francesa   Surinam
  Brasil   Guyana   Surinam
  Brasil   Guyana   Veneçuela
  Colòmbia   Equador   Perú
  Guatemala   Hondures   El Salvador
Àsia (42)
  Afganistan   Iran   Pakistan
  Afganistan   Iran   Turkmenistan
  Afganistan   Pakistan   República Popular de la Xina
  Afganistan   República Popular de la Xina   Tadjikistan
  Afganistan   Tadjikistan   Uzbekistan
  Afganistan   Turkmenistan   Uzbekistan
  Aràbia Saudita   Emirats Àrabs Units   Oman
  Aràbia Saudita   Yemen   Oman
  Aràbia Saudita   Iraq   Jordan
  Aràbia Saudita   Iraq   Kuwait
  Armènia   Azerbaijan   Georgia
  Armènia   Azerbaijan   Iran
  Armènia   Azerbaijan (Nakhtxivan)   Iran
  Armènia   Azerbaijan   Turquia
  Bangladesh   Índia   Burma (Myanmar)
  Bhutan   Índia   República Popular de la Xina est
  Bhutan   Índia   República Popular de la Xina oest
  Cambodia   Laos   Tailàndia
  Cambodia   Laos   Vietnam
  North Korea   República Popular de la Xina   Rússia
  Egipte   Israel   Palestina (Franja de Gaza)
  Índia   Burma (Myanmar)   República Popular de la Xina
  Índia   Nepal   República Popular de la Xina est
  Índia   Nepal   República Popular de la Xina oest
  Índia   Pakistan   República Popular de la Xina
  Iran   Iraq   Turquia
  Iraq   Jordan   Síria
  Iraq   Síria   Turquia
  Israel   Jordan   Palestina (Cisjordània) nord
  Israel   Jordan   Palestina (Cisjordània) sud
  Israel   Jordan   Síria
  Israel   Líban   Síria
  Kazakhstan   Kirguizstan   República Popular de la Xina
  Kazakhstan   Kirguizstan   Uzbekistan
  Kazakhstan   República Popular de la Xina   Rússia
  Kazakhstan   Tadjikistan   Uzbekistan
  Kazakhstan   Turkmenistan   Uzbekistan
  Laos   Burma (Myanmar)   República Popular de la Xina
  Laos   Burma (Myanmar)   Tailàndia
  Laos   República Popular de la Xina   Vietnam Khoan La San
  Mongolia   República Popular de la Xina   Rússia est
  Mongolia   República Popular de la Xina   Rússia oest
Europa (49)
  Albània   Macedònia del Nord   Grècia
  Albània   Macedònia del Nord   Kosovo
  Albània   Kosovo   Montenegro
  Alemanya   Àustria   Txèquia
  Alemanya   Àustria   Suïssa
  Alemanya   Bèlgica   Luxemburg
  Alemanya   Bèlgica   Països Baixos
  Alemanya   França   Luxemburg
  Alemanya   França   Suïssa
  Alemanya   Polònia   Txèquia
  Andorra   Espanya   França est
  Andorra   Espanya   França oest
  Macedònia del Nord   Bulgària   Grècia
  Macedònia del Nord   Bulgària   Sèrbia
  Macedònia del Nord   Kosovo   Sèrbia
  Àustria   Eslovàquia   Hongria
  Àustria   Eslovènia   Hongria
  Àustria   Eslovènia   Itàlia
  Àustria   Itàlia   Suïssa
  Àustria   Liechtenstein   Suïssa nord
  Àustria   Liechtenstein   Suïssa sud
  Àustria   Eslovàquia   Txèquia
  Azerbaijan   Geòrgia   Rússia
  Bèlgica   França   Luxemburg
  Belarús   Letònia   Lituània
  Belarús   Letònia   Rússia
  Belarús   Lituània   Polònia
  Belarús   Polònia   Ucraïna
  Belarús   Rússia   Ucraïna
  Bòsnia i Hercegovina   Croàcia   Montenegro
  Bòsnia i Hercegovina   Croàcia   Sèrbia
  Bòsnia i Hercegovina   Montenegro   Sèrbia
  Bulgària   Grècia   Turquia
  Bulgària   Romania   Sèrbia
  Croàcia   Hongria   Sèrbia
  Croàcia   Hongria   Eslovènia
  Eslovàquia   Polònia   Txèquia
  Eslovàquia   Polònia   Ucraïna
  Estònia   Letònia   Rússia
  Finlàndia   Noruega   Rússia
  França   Itàlia   Suïssa
  Hongria   Romania   Sèrbia
  Hongria   Romania   Ucraïna
  Hongria   Eslovàquia   Ucraïna
  Kosovo   Montenegro   Sèrbia
  Lituània   Polònia   Rússia (Kaliningrad)
  Moldàvia   Romania   Ucraïna nord
  Moldàvia   Romania   Ucraïna sud

Referències modifica

  1. «trifini». Gran Diccionari de la Llengua Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
  2. «Trifini». Gran Enciclopèdia Catalana. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
  3. Veny, Joan. «Joan Coromines i l'etimologia catalana». A: Teresa Cabré & Joan Torruella i Casañas (eds). Joan Coromines i la filologia romànica. 1. ed. Bellaterra: Universitat Autònoma de Barcelona, 2008, p. 158. ISBN 9788449025464. 
  4. Parella, Miquel. Informació geotoponímica: tendències actuals i futures en un context internacional (pdf). Barcelona: Institut Cartogràfic de Catalunya, 2007, p. 25. 
A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Trifini